Γιάννης Χουβαρδάς : Νέα κρίση στον περσικό κόλπο

Στο προηγούμενο άρθρο δείξαμε ότι η Ισλαμική τρομοκρατία υπηρετεί τα συμφέροντα συγκεκριμένων κοινωνικών

δυνάμεων, οι οποίες γι’ αυτό το λόγο και τη συντηρούν. Στη συνέχεια παρουσιάσαμε αυτές τις δυνάμεις.

• 1ον) Οι επενδυτές – μεγαλομέτοχοι πολυεθνικών εταιρειών – με έδρα κάποια υπερδύναμη,
• 2ον) Οι επενδυτές – μεγαλομέτοχοι πολυεθνικών εταιρειών – που εδρεύουν στις ισλαμικές και τις γειτονικές σε αυτές χώρες,
• 3ον) Οι κοινωνικοί δορυφόροι (πολιτικοί κ.α) αυτών των ομάδων στις χώρες τους και διεθνώς.

Επίσης αποκαλύψαμε ότι η συναλλαγή αυτών των δυνάμεων με τους τζιχαντιστέςπραγματοποιείται κυρίως μέσω των μηχανισμών που αυτές ελέγχουν στα κράτη που εδρεύουν και στους διεθνείς οργανισμούς στους οποίους τα κράτη αυτά μετέχουν. Παράλληλα συντελείται και με απευθείας επαφές.

Ωστόσο αναφέραμε ότι δεν είναι όλες οι τρομοκρατικές ενέργειες σχεδιασμένες από αυτές τις δυνάμεις. Μιλήσαμε και για τις «ανεξάρτητες» δράσεις των τζιχαντιστών. Οι τελευταίες εκφράζουν διαφωνίες ανάμεσα στα δύο μέρη και αντανακλούν την προσπάθεια των τρομοκρατών να αυτονομηθούν από τους σπόνσορες τους. Ακόμη και έτσι όμως η δράση των τζιχαντιστών αξιοποιείται στους σχεδιασμούς αυτών των ομάδων.

 Έτσι εμφανίζεται η εξής «παραδοξότητα».

Ενώ όλη η διεθνής κοινότητα θεωρητικά αποστρέφεται τους τζιχαντιστές, στην πράξη το κάθε κέντρο κοιτάει να ωφεληθεί από αυτούς.

 Αν λοιπόν ανησυχούμε ως κοινωνίες για την άνοδο του ακραίου Ισλάμ, τότε πρέπει να ασχοληθούμε με εκείνες τις δυνάμεις που το χρησιμοποιούν στις «μπίζνες» τους.

Ας δούμε τώρα με σύγχρονα παραδείγματα πως συνδέονται οι επενδύσεις και οι τζιχαντιστές.

Αφετηρία μας θα είναι η νέα κρίση στον περσικό κόλπο.

Στις 5/6/2017 η Σαουδική Αραβία μαζί με τους συμμάχους της (Μπαχρέιν, Μαλδίβες, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Αίγυπτο) διέκοψαν κάθε σχέση με το εμιράτο του Κατάρ. Ως δικαιολογία προβάλλουν την υποστήριξη που παρέχει ο μέχρι πρότινος σύμμαχος τους στην Ισλαμική τρομοκρατία, ενώ η ενέργεια τους στηρίχθηκε από τις Η.Π.Α και το Ισραήλ..

 Ωστόσο ξέρουμε ότι η Σαουδική Αραβία επίσης στηρίζει τους τζιχαντιστές, εν γνώση μάλιστα των Η.Π.Α και του Ισραήλ. Άλλωστε η τζιχαντιστική κοσμοθεωρία κατάγεται και ομοιάζει με την κοσμοθεωρία που επικρατεί στις μοναρχίες του κόλπου. Άρα όπου αναπτύσσεται ο τζιχαντισμός, αυτόματα αναπτύσσεται και η επιρροή αυτών των χωρών. Έτσι οι τελευταίες μάχονται την τρομοκρατία, μόνο στο έδαφός τους και μέχρι το σημείο διασφάλισης του πολιτεύματος τους, ενώ σιγοντάρουν τη δράση της στο εξωτερικό. Συνεπώς η αιτία της σύγχρονης κρίσης δεν είναι ο τζιχαντισμός. Αυτός ούτως ή άλλως αξιοποιείται για την απόκτηση γεωπολιτικής ισχύος, από όλες τις χώρες που ανταγωνίζονται για την κυριαρχία στη Μ. Ανατολή.

Η κρίση είναι ενταγμένη στη συντελούμενη ανακατανομή της Μ. Ανατολής και το ακραίο Ισλάμ είναι ένα από τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται σε αυτή. 

Πριν από λίγα χρόνια η Σ. Αραβία κήρυξε το λεγόμενο «πετρελαϊκό» πόλεμο, αυξάνοντας την παραγωγή πετρελαίου και προκαλώντας πτώση στην τιμή του. Ο στόχος της ήταν η εξουδετέρωση των ανταγωνιστικών πετρελαϊκών δυνάμεων (Η.Π.Α, Ιράν κ.α), καθώς η ίδια πίστευε ότι τα συναλλαγματικά της αποθέματα της έδιναν συγκριτικό πλεονέκτημα σε καθεστώς χαμηλών τιμών.

Παράλληλα ηγήθηκε στη δημιουργία του λεγόμενου αραβικού ΝΑΤΟ, το οποίο απαρτίζεται από Σουνιτικές χώρες. Αυτή η συμμαχία εισέβαλε στην Υεμένη το 2015, για να διακόψει τη διείσδυση του Ιράν στην αραβική χερσόνησο.

Πρόσθετα το βασίλειο για να αυξήσει την επιρροή του στη Μ. Ανατολή στήριξε ομάδες τζιχαντιστών στα διάφορα μέτωπα. Όπως στη Συρία που το ενδεχόμενο νίκης τους, συνδέθηκε με τα δικά του σχέδια για τον αγωγό Κατάρ – Σαουδική Αραβία – Ιορδανία – Συρία – Τουρκία – Ευρώπη. Ο αγωγός αυτός είχε τη στήριξη των Η.Π.Α και της Ε.Ε διότι θα απεγκλώβιζε την Ευρώπη από το Ρωσικό αέριο.   

Όμως η ιστορία γέλασε τον οίκο των Σαούδ.

Τα συναλλαγματικά αποθέματα του βασιλείου μειώθηκαν μεταξύ 2014 – 2016, από 746 σε 536 δις $. Η ανάπτυξή του επιβραδύνεται και ο δείκτης χρέους/ΑΕΠ αυξάνεται. Μαζί του αυξάνεται και το κόστος δανεισμού. Οι οίκοι Fitch, Standard & Poors και Moody’s, υποβάθμισαν την πιστοληπτική ικανότητα του. Επιπλέον οι Η.Π.Α και το Ιράν επιβίωσαν του πετρελαϊκού ράλι. Έτσι το 2016 θα εγκαταλείψει λαβωμένο την τακτική του «πετρελαϊκού» πολέμου

Παράλληλα η πορεία των πανάκριβων πολέμων σε Συρία, Λιβυή, Υεμένη και Ιράκ, ματαίωσαν τα σχέδια  αναβάθμισης της Σ. Αραβίας σε Νο1 δύναμη της περιοχής. Αντίθετα στη θέση αυτή φαίνεται πως ανέρχεται το ανταγωνιστικό και μισητό Σιιτικό Ιράν.

Από την άλλη πλευρά το Κατάρ, ενώ στήριξε τη στρατηγική της «μαμάς» Σ. Αραβίας, έκανε σταθερές κινήσεις απογαλακτισμού από αυτήν. Δεν αρκέστηκε σε χερσαίους αγωγούς για την εξαγωγή των υδρογονανθράκων του, που αναγκαστικά περνούν από Σαουδαραβικό έδαφος, αλλά αναδείχτηκε σε Νο1 δύναμη υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Η μεταφορά του LNG γίνεται με πλοία και όχι με αγωγούς.

Παράλληλα προσέγγισε την Τουρκία και τη μουσουλμανική αδελφότητα (Μ.Α), για να συμμετάσχει στο δίκτυο μουσουλμανικής συνεργασίας που προωθούν (σύσταση ισλαμικής τράπεζας, έκδοση ισλαμικού νομίσματος, κατασκευή ισλαμικού μαχητικού αεροσκάφους κ.α.).

τζιχαντιστές υποστηριζόμενοι από τη Σ. Αραβία στην Υεμένη

Σε αυτά τα πλαίσια Τουρκία και Κατάρ συνεργάζονται στρατιωτικά στη Λιβυή από την έναρξη του 2οεμφυλίου το 2014. Επιπλέον το 2015 συμφώνησαν στη δημιουργία Τουρκικής στρατιωτικής βάσης στο Κατάρ. Τέλος το εμιράτο φιλοξενεί ηγετικά στελέχη της αιγυπτιακής (Μ.Α), που ανατράπηκε με πραξικόπημα από την κυβέρνηση της Αιγύπτου το 2013 και της Παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς που κυβερνάει τη λωρίδα της Γάζας, αλλά θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από το Ισραήλ.

Πρόσθετα το εμιράτο ανέπτυξε μπίζνες και με τη Ρωσία.

Στα τέλη του 2016 η «Αρχή Επενδύσεων του Κατάρ», εξαγόρασε το 19,5% της «Rosneft». Την ίδια περίοδο η «Rosneft» αποκτούσε το 30% του κοιτάσματος Zohr στην Αίγυπτο.

Τέλος αναβάθμισε τις σχέσεις του με το Ιράν.

Οι δύο τους συνεκμεταλλεύονται το μεγαλύτερο παγκόσμιο κοίτασμα φυσικού αερίου. Η στενότερη σχέση τους εκφράζεται και στο Ιράκ, όπου διοικητές του ISIS με Καταριανή επιρροή, φέρεται να συνεργάζονται με Σιίτες πολιτοφύλακες που επηρεάζονται από το Ιράν.

Ως επακόλουθο των εξελίξεων οι σχέσεις του εμιράτου με  τους παραδοσιακούς του συμμάχους διαταράχθηκαν. Οι τελευταίοι, με επιθετικές πλέον ενέργειες, προσπαθούν να στρέψουν το Κατάρ σε πιο φιλικές για τα συμφέροντα τους πολιτικές. 

 Η Σ. Αραβία και οι μοναρχίες που τη στηρίζουν πιέζουν το Κατάρ σε δύο σημεία.

1ον)  Επιζητούν τη διακοπή της συνεργασίας του με την Τουρκία, τη Μ.Α και το Ιράν. Δυνάμεις που τους ανταγωνίζονται για την κυριαρχία στη Μ. Ανατολή.

2ον) Επιζητούν τη μεγαλύτερη οικονομική συμμετοχή του στις ζημιές του χαμένου πετρελαϊκού «πολέμου».

 Η Αίγυπτος ζητάει το εμιράτο να μην παρεμβαίνει στο εσωτερικό της και να της παραδώσει τους ηγέτες τη Μ.Α.  Άλλωστε το τμήμα της άρχουσας τάξης που έχει το πάνω χέρι στη χώρα και εκφράζεται πολιτικά από τον στρατηγό Σίσι, βρίσκεται διαρκώς υπό την απειλή της ανατροπής από άλλο τμήμα που εκφράζεται πολιτικά από τη Μ.Α.

Το Ισραήλ θέλει τη διακοπή των σχέσεων του Κατάρ με τη Χαμάς και το Ιράν. Δυνάμεις που έχουν ανοιχτά μέτωπα μαζί του.

Οι Η.Π.Α στηρίζουν με μέτρο τις κινήσεις κατά του εμιράτου.

Αρχικά επιδιώκουν τον τερματισμού της συνεργασίας του με την Τουρκία, την Μ.Α και το Ιράν, αφού έτσι διευκολύνονται οι δικοί τους σχεδιασμοί για τη Μ. Ανατολή. Επιπλέον ωφελούνται από την οικονομική του αποδυνάμωση μιας και το Κατάρ είναι ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής προς το αμερικανικό LNG.

Παράλληλα όμως δεν επιθυμούν το στραγγαλισμό του Εμιράτου προς όφελος της Σαουδικής Αραβίας.

1ον) γιατί αυτό θα ωθούσε μια πετρελαϊκή δύναμη, στην οποία υπάρχει η μεγαλύτερη αμερικανική στρατιωτική βάση στον περσικό κόλπο, στην αγκαλιά της Ρωσίας και του Ιράν.

2ον) γιατί δεν επιθυμούν μια ανταγωνιστική Σ. Αραβία στην αγορά υδρογονανθράκων. Ίσως αυτοί να είναι οι λόγοι που τελικά οι Η.Π.Α πούλησαν στο Κατάρ πολεμικά αεροσκάφη μέσα στην κρίση.

Tο κοινό κοίτασμα Kατάρ – Iράν

Η Ε.Ε παραδόξως κρατάει χαμηλούς τόνους.

Στάση όμως όχι και τόσο παράδοξη αν σκεφτούμε πως το LNG του Κατάρ είναι από τις λίγες πηγές ενεργειακής της αυτονομίας, τόσο από τους ρωσικούς αγωγούς, όσο και από τους ελεγχόμενους από χώρες υπό την επιρροή των Η.Π.Α αγωγούς και το αμερικανικό LNG.

Η Κίνα διατηρεί πολιτική ίσων αποστάσεων.

Η επιλογή αυτή σχετίζεται με το γεγονός ότι όλες οι αραβικές χώρες του περσικού κόλπου, ανάμεσα τους και το Κατάρ, είναι τεράστιας σημασίας για την οικονομία της.

1ον) Γιατί προμηθεύουν τη βιομηχανία της με το 50% της εισαγόμενης ενέργειας που χρησιμοποιεί.

2ον) Γιατί έχουν ζωτικής σημασίας ρόλο στο σύγχρονο δρόμο του μεταξιού που χαράσσει.

Η Μ. Βρετανία καλεί σε άμεσο τερματισμό του αποκλεισμού του Εμιράτου, καθώς αυτό είναι σημαντικός επενδυτής στη χώρα. Τον περασμένο Μάρτη το Κατάρ ανακοίνωσε σχέδιο επενδύσεων για 5 χρόνια στο Ην. Βασίλειο που φτάνει τα 6,3 δις δολάρια.

Από την άλλη μεριά η Ρωσία, το Ιράν και η Τουρκία δεν έχασαν την ευκαιρία και με αφορμή την κρίση, ανέπτυξαν περεταίρω συνεργασία μαζί του.

Έτσι κάνει την εμφάνιση του ένας νέος άξονας συνεργασίας στη Μ. Ανατολή.

Ο άξονας Κατάρ – Ιράν – Ρωσία – Τουρκία, ο οποίος είναι ανταγωνιστικός προς τις Η.Π.Α, τη Μ. Βρετανία, τη Σαουδική Αραβία, τις άλλες μοναρχίες και το Ισραήλ, ενώ ερωτηματικό παραμένει η σχέση του με την Ε.Ε και την Κίνα.

Η κατανομή ισχύος στη Μ. Ανατολή το 2016

 Κλείνοντας θυμίζουμε ότι αποδεδειγμένα το Κατάρ, η Σαουδική Αραβία και η Τουρκία στήριξαν και στηρίζουν την ισλαμική τρομοκρατία. Παρόλα αυτά όμως παραμένουν εταίροι όλων των μεγάλων δυνάμεων στη μάχη εναντίον της, αλλά και εταίροι στην επίτευξη σταθερότητας, ειρήνης και ανάπτυξης στην περιοχή. Τα συμπεράσματα δικά σας…

Τελικά τα συμφέροντα των επενδυτών και των δορυφόρων τους βρίσκονται πάνω από τις βασικές ανθρωπιστικές αξίες, τις οποίες καταδιώκουν οι τζιχαντιστές.

 Στο επόμενο άρθρο θα αναδείξουμε το πώς ωφελούνται από τους τζιχαντιστές τα εμπόλεμα μέρη στη Συρία και το Ιράκ το καλοκαίρι του 2017.

Υ.Γ.1 Το Κατάρ διοργανώνει το Μουντιάλ του 2022.

Υ.Γ 2. Λέτε να προβληματίσει την κυβέρνηση και τους Έλληνες επενδυτές, που συνεργάζονται με καταριανά κεφάλαια στην Ελλάδα, τη Μ. Ανατολή και όλο τον κόσμο, η παραδοχή της διεθνής κοινότητας ότι το Κατάρ στηρίζει τη διεθνή τρομοκρατία;  Δύσκολα… «Θέλουμε ανάπτυξη από όπου και αν προέρχεται» είναι η λογική της χώρας.. Αυτή η άποψη μάλλον εξηγεί και την πρόθεση της κυβέρνησης να αναλάβει στο Κατάρ την εκπροσώπηση της Αιγύπτου, που διέκοψε τις διπλωματικές σχέσεις μαζί του.

 https://www.anexartitos.gr