Ο "Θύμιος" στο Ντουμπάι…

 

Μεταξύ των βασικότερων κινήτρων μιας φιλοπρόοδης* κοινωνίας και οικονομίας είναι η προστασία της περιουσίας και η δίκαιη ανταμοιβή μέσω, κυρίως των κανόνων της αγοράς,  του ρίσκου, της εργασίας και της δημιουργικότητας.

Κατά συνέπεια κατά την ταπεινή πεποίθηση της στήλης, ο καθένας μπορεί να ξοδεύει όπως επιθυμεί τα αποτελέσματα των κόπων του, ή αυτά των κόπων των προγόνων του ή έστω αυτά που κέρδισε στο "τζακ ποτ"…

Αντιθέτως, π.χ. ο ληστής μιας τράπεζας που κατάφερε να παραμείνει ασύλληπτος θα πρέπει να κινήσει υποψίες αν βρεθεί να ξοδεύει ποσά τα οποία δεν αντιστοιχούν στην φορολογική του δήλωση.

Αν ο ύποπτος για τέλεση απαγωγής έναντι λύτρων θεαθεί να ξοδεύει ασύστολα χρήματα που δεν καλύπτονται από το πόθεν έσχες του, δεν κινήσει τις υποψίες και το ενδιαφέρον των διωκτικών αρχών και ελεγκτικών μηχανισμών (αστυνομία, τράπεζες, εφορία, μέτοχοι τραπεζών) τότε σημαίνει πως οι αρχές είναι "πιασμένες" και οι εγκληματικές πράξεις έχουν γίνει με την κάλυψή και συνενοχή τους...

Στην Ελλάδα την περασμένη δεκαετία είχαμε τη χρεοκοπία του κράτους  ή οποία οδήγησε στην χρεοκοπία χιλιάδων επιχειρήσεων και νοικοκυριών.

Το να χρεοκοπεί κάποιος που αναλαμβάνει επιχειρηματικό ή γενικότερα οικονομικό ρίσκο είναι πιθανό, φυσιολογικό και για ένα αριθμό περιπτώσεων αναμενόμενο.

Αυτός που χρεοκοπεί όμως θα πρέπει να καταβάλει το τίμημα που του αναλογεί, το ίδιο και η τράπεζα που τον δάνεισε ή οι μέτοχοι  που επένδυσαν στο εγχείρημά του.

Το πρόβλημα της ελληνικής χρεοκοπίας της περασμένης δεκαετίας έγκειται στο ό,τι δεν λειτούργησαν οι κανόνες της αγοράς και αυτό είναι κάτι το οποίο θα το βρίσκουμε συνέχεια μπροστά μας.  Όσοι δεν μπορούσαν π.χ. να αποπληρώσουν τα στεγαστικά του δάνεια με το περίφημο "νόμο Κατσέλη" δεν έχασαν το σπίτι τους. Μόλις αυτό έγινε αντιληπτό και αρκετοί από αυτούς που μπορούσαν να αποπληρώσουν τα δάνεια μεταβλήθηκαν σε "στρατηγικούς κακοπληρωτές" και προσπάθησαν να επωφεληθούν.

Το ίδιο έγινε και με πολλές επιχειρήσεις οι οποίες είχαν στηθεί όχι για να κερδίσουν από τις υπηρεσίες που θα πρόσφεραν αλλά από τα τραπεζικά δάνεια τα οποία δεν θα αποπλήρωναν.

Κανένας από όσους δανειοδότησαν είτε νοικοκυριά είτε επιχειρήσεις που δεν πληρούσαν τα ανάλογα τραπεζικά κριτήρια, δεν λογοδότησε ούτε από την επιχείρηση την οποία ζημίωσε ούτε στη δικαιοσύνη ποτέ. Τούτο συνέβη γιατί οι δανειοδοτήσεις αυτές έγιναν με τις παρεμβάσεις του κράτους και των πολιτικών στις διοικήσεις των τραπεζών και τις παρεμβάσεις των διοικήσεων στα αρμόδια στελέχη.

Συνέπεια αυτού ήταν οι τράπεζες να φορτωθούν με πάνω από 100 δισ.  "κόκκινα" δάνεια, σχεδόν πάνω από το 50% όσων είχαν εκδώσει.  Τούτο δεν έλαβε χώρα τη περασμένη δεκαετία για πρώτη φορά, συμβαίνει από ιδρύσεως του ελληνικούς κράτους του οποίου η οικονομία μοιάζει περισσότερο με σοβιετικό και οθωμανικό μοντέλο παρά με ευρωπαϊκό καπιταλισμό.

Και πριν τη μεταπολίτευση τα ίδια συνέβαιναν, οι κυβερνήσεις αποφάσιζαν ποιους επιχειρηματίες θα δανείσουν οι τράπεζες,  και κάθε 20-30 χρόνια αυτοί χρεοκοπούσαν και το κράτος αναλάμβανε τις χρεοκοπημένες επιχειρήσεις τους με τους φορολογούμενους να καταβάλουν το τίμημα.

Το κόστος της χρεοκοπίας των τραπεζών την περασμένη δεκαετία λοιπόν το πλήρωσαν οι μέτοχοι και οι φορολογούμενοι που κλήθηκαν να χρηματοδοτήσουν τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις με περίπου 25 δισ. ευρώ, συν άλλα 17 δισ. ευρώ ίδια κεφάλαια των τραπεζών σήμερα που αναλογούν σε "αναβαλλόμενη φορολογία". Τουτέστιν φόρους που θα καταβάλλουν από μελλοντικά κέρδη (αυτό και αν είναι δημιουργική λογιστική…).

Τα ίδια πιστεύω πως συμβαίνουν και μετά τη χρεοκοπία του 2010. Χρεοκοπημένες π.χ. εν τη γενέσει τους εκδοτικές και μη επιχειρήσεις δανείζονται δανεικά και αγύριστα, τα οποία περνάνε στους ιδιοκτήτες τους ως μισθούς, μπόνους και "πέτσινες" δαπάνες. Προκειμένου οι ιδιοκτήτες να αποσπάσουν τη "μερίδα του λέοντος" των δανείων, ένα μέρος το δαπανούν για την δημιουργία θέσεων εργασίας τις οποίες χρησιμοποιούν ως προκάλυμμα.  

Κάποια στιγμή οι τράπεζες θα βρεθούν με νέα "κόκκινα" δάνεια τα οποία θα κληθούν να καλύψουν οι μέτοχοι, οι φορολογούμενοι και αυτή τη φορά μάλλον και οι καταθέτες…

Ένας λόγος που ελάχιστοι μιλάνε για τη μη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος δημόσια με την ανοχή των Ευρωπαίων και του ΔΝΤ είναι γιατί μέχρι την επόμενη κρίση χρεοκοπίας υπάρχουν περιθώρια απόσπασης της "μερίδας του λέοντος" από τη δημιουργία χρέους που συνεχίζεται…

Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο  με βλέπετε να είμαι επιφυλακτικός σε σχέση με την εκτίμηση αν τα χειρότερα της χρεοκοπίας του 2010 είναι πίσω ή μπροστά μας…

Πάμε κατά διαβόλου όπως θα λέγαμε αλλά αυτή τη φορά δεν είναι μόνο η Ελλάδα και τα PIGS πάμε πολλοί παρέα…

Το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας έχει να κάνει κυρίως με την ισχυρή παρέμβαση του κράτους και την απουσία παραδοσιακής  αστικής τάξης η οποία θα αποτελούσε  αποτελεί υπόδειγμα παραγωγής και χρήσης του πλούτου και κυρίως μόρφωσης και συμπεριφοράς.

Το να θέλει κάποιος να ταξιδέψει στο εξωτερικό για διασκέδαση το αντιλαμβάνομαι, αυτό που δεν μπορώ να καταλάβω είναι το να ταξιδεύει κάποιος στο εξωτερικό για να διασκεδάσει σε ελληνικά μπουζούκια, με Έλληνες καλλιτέχνες και ελληνική κουζίνα. Πρόκειται για το άκρον άωτον του υπανάπτυκτου "βλαχαδισμού".

Τούτο δεν αποτελεί "κουσούρι" των νεόπλουτων που υποδύονται τους αστούς, αλλά είναι γενικότερο φαινόμενο. Κάποιοι εκλαμβάνουν την αποστροφή να δοκιμάσουν γνώσεις, κουζίνες, ποτά και συνήθειες των τόπων που επισκέπτονται σαν κάποιο είδος πηγαίου  πατριωτισμού. Μάλλον πρόκειται για επαρχιωτισμό και "βλαχαδισμό" του τύπου που παρουσίαζε ο Χατζηχρήστος με το χαρακτηριστικό γκροτέσκο τρόπο του Θύμιου από το χωριό.

Φυσικά και υπάρχουν επιχειρήσεις και επιχειρηματίες που δεν ταιριάζουν στα παραπάνω παρασιτικά και κρατικοδίαιτα μοντέλα αλλά είναι μειοψηφία. Παρήγορο είναι πως στις νεότερες γενιές το φαινόμενο βαίνει μειούμενο… Το ατυχές είναι πως πολλοί από τους νεότερους που έχουν ανοιχτούς ορίζοντες φεύγουν στο εξωτερικό.

*Επιλέγεται ο όρος φιλοπρόοδη γιατί ο όρος προοδευτικός στη μεταπολίτευση έχει φθαρεί από την αριστερά τόσο που για όσους σκέφτονται παραγωγικά σημαίνει το ακριβώς αντίθετο από αυτό που εννοιολογικά προσδιορίζει. 

Υ.Γ. Ελπίζω να απάντησα γενικότερα στις συχνές ερωτήσεις γιατί δεν αναφέρω συχνά ελληνικές μετοχές ειδικά μικρών επιχειρήσεων σαν ευκαιρίες λόγω της χαμηλής τους αποτίμησης. 

 

 https://www.capital.gr