ΔΕΥΑΣ : Προειδοποιητική στάση εργασίας των εργαζομένων

 

 

 Κείμενο : Αλέξανδρος Χαλκιοπουλος πρόεδρος ΔΕΥΑ Σερρών

 

 

Η διαχείριση και τιμολόγηση του νερού πρέπει πάση θυσία να παραμείνουν στον έλεγχο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των τοπικών κοινωνιών που αυτή εκπροσωπεί.

Στηρίζουμε τη σημερινή προειδοποιητική στάση εργασίας του προσωπικού της ΔΕΥΑ Σερρών, σε συνέχεια και της έκτακτης γενικής συνέλευσης της Ένωση Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης - Αποχέτευσης στην Αθήνα, την 14/12, όπου εκπροσώπησα την ΔΕΥΑΣ, με τεράστια συμμετοχή των ΔΕΥΑ της χώρας, παρουσία Δημάρχων, νεοεκλεγέντων Δημάρχων, Προέδρων, μελών Δ.Σ., Διευθυντών και λοιπών εκπροσώπων.

Μια μέρα πριν, την 13/12, στη συνεδρίαση της ΚΕΔΕ το θέμα συγχώνευσης των ΔΕΥΑ μονοπώλησε σχεδόν τη συζήτηση, παρουσία του αρμόδιου Υπουργού κ. Σκυλακάκη ο οποίος φάνηκε να αντιλαμβάνεται τα προβλήματα που δημιουργούνται από την πρόωρη και χωρίς θεσμικό διάλογο νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης και προς στιγμή το θέμα φαίνεται να "παγώνει".

Προς ενημέρωση όλων, παραθέτω τα ακόλουθα:

Από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Σκυλακάκη παρουσιάσθηκε στην ΚΕΔΕ (13/12) σχέδιο για συγχωνεύσεις Δ.Ε.Υ.Α. και Δήμων. Ακολούθησε παρουσίαση του σχεδίου στο Δ.Σ. της ΕΔΕΥΑ. Συγκεκριμένα, προωθείται μεγέθυνση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ με επέκτασή τους στις όμορες περιφερειακές ενότητες και στην υπόλοιπη Ελλάδα συγχώνευση των Δ.Ε.Υ.Α. και των Δήμων που λειτουργούν υπηρεσίες ύδρευσης και δημιουργία Φορέων σε επίπεδο διευρυμένων χωρικών ενοτήτων. Ωστόσο, δεν έχει δοθεί στην Ε.Δ.Ε.Υ.Α. επίσημο κείμενο της σχεδιαζόμενης μεταρρύθμισης.

Ειδικότερα με το σχέδιο αυτό:

1. Οι υφιστάμενες ΔΕΥΑ θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως τοπικά παραρτήματα του νέου φορέα, αλλά θα χάσουν την νομική τους οντότητα και αυτοτέλεια.

2. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα συμμετέχει με εκπροσώπους της στη διοίκηση του νέου φορέα.

3. Το χρέος των ΔΕΥΑ προς τη ΔΕΗ θα αποπληρωθεί με άτοκο δάνειο 250 εκ. με διάρκεια αποπληρωμής 30 χρόνων από τους πόρους της Αυτοδιοίκησης, ενώ παράλληλα θα δημιουργηθεί μηχανισμός αποτροπής δημιουργίας νέου χρέους.

4. Διασφαλίζονται οι υφιστάμενες θέσεις εργασίας στις ΔΕΥΑ και θα δοθεί bonus 15% επίτευξης στόχων.

Α. Το σχέδιο του Υπουργείου είναι λειτουργικά ανεφάρμοστο διότι:

Υποτίθεται ότι οι σχεδιαζόμενες συγχωνεύσεις θα γίνουν για την επίτευξη οικονομιών κλίμακος και για να εξυγιανθούν οι Δ.Ε.Υ.Α. που χρωστούν στη ΔΕΗ και σε άλλους ενεργειακούς παρόχους περίπου 400 εκ. ευρώ.

Ωστόσο:

- Δεν υπάρχουν μελέτες για το πώς θα επιτευχθούν οι οικονομίες κλίμακας. Δεν αρκούν στοιχεία όπως η εισπραξιμότητα, τα δάνεια και οι υποχρεώσεις στις ΔΕΗ. Απαιτούνται μελέτες και δείκτες που θα το αποδεικνύουν.

- Οι ΔΕΥΑ έχουν σοβαρότατες ελλείψεις προσωπικού. Το ίδιο ισχύει και για τους Δήμους που δεν έχουν Δ.Ε.Υ.Α. Πώς θα λειτουργήσει ο νέος φορέας χωρίς προσωπικό, αφού εξακολουθεί να ισχύει το 1 προς 1 στις προσλήψεις του δημόσιου τομέα όπου άδικα και οριζόντια υπήχθησαν οι ΔΕΥΑ; Πώς θα επιτευχθούν οικονομίες κλίμακος, ενώ δεν υπάρχει προσωπικό;

- Με το σχέδιο θα δημιουργηθούν απρόσωποι και συγκεντρωτικοί φορείς. Η ύδρευση, ωστόσο, ως λειτουργία απαιτεί γνώση των τοπικών συνθηκών και άμεσες παρεμβάσεις. Επομένως, θα υποβαθμισθούν σημαντικά οι υπηρεσίες προς τους πολίτες. Θα υπάρξουν προβλήματα ακόμα και πρόσβασης των πολιτών στο νερό, θα δημιουργηθούν δηλ. «άγονες γραμμές» στην ύδρευση.

B. Επίσης, το σχέδιο του Υπουργείο είναι νομικά έωλο διότι:

- Παραβιάζει την συνταγματικά κατοχυρωμένη αρμοδιότητα των Δήμων ως προς τη διαχείριση των τοπικών υποθέσεων στις οποίες ανήκει η ύδρευση. Η αναγκαστική εκχώρηση περιουσιακών στοιχείων των Δήμων τους σε νέα νομικά σχήματα, εγείρει, επίσης, σοβαρά ζητήματα νομιμότητας.

- Παραβιάζει τις αρχές της εγγύτητας, της επικουρικότητας και της διοικητικής αυτοτέλειας των Δήμων.

Επιπλέον, αν προωθηθεί η σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση θα πληγούν και οι τοπικές οικονομίες και η τοπική απασχόληση.

Τα βασικότερα προβλήματα των Δ.Ε.Υ.Α. σήμερα είναι η υποστελέχωση και το ενεργειακό κόστος για το οποίο οι ΔΕΥΑ δεν επιδοτήθηκαν από την Πολιτεία από το 2021 μέχρι σήμερα, ενώ είναι επιχειρήσεις ενεργειακής έντασης με ιδιαίτερα ενεργοβόρες εγκαταστάσεις που χρεώνονται με επαγγελματικό τιμολόγιο και όχι βιομηχανικό το οποίο θα οδηγούσε σε εξοικονόμηση της τάξης του 25% του ενεργειακού κόστους. Επίσης, ο ενεργειακός τους σχεδιασμός για την «πράσινη» μετάβαση δεν μπόρεσε μέχρι σήμερα να υλοποιηθεί διότι δεν υπάρχει διαθέσιμος «χώρος» στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας και οι ανάλογες χρηματοδοτήσεις. Παραταύτα οι ΔΕΥΑ επέλεξαν ως επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας να απορροφήσουν το ενεργειακό κόστος και να μην το μετακυλίσουν στους καταναλωτές. Αντιθέτως η ΕΥΔΑΠ έχει λάβει από την Πολιτεία 220 εκ. από το 2013 έως το 2019 και 10 εκ. εντός του 2023 για τα ληξιπρόθεσμα χρέη των Δήμων και η ΕΥΑΘ 22 εκ.

Η ΕΔΕΥΑ προτείνει :

Α. Αξιοποίηση εργαλείων που έχει το ΥΠΕΝ στη διάθεσή του όπως μελέτες (π.χ. μελέτη DG Regio) και θεσμικά εργαλεία όπως οι διαδημοτικές συνεργασίες.

Β. Να γίνει εξαντλητικός διάλογος με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη (Υπουργείο Περιβάλλοντος, Εσωτερικών, ΕΔΕΥΑ και ΚΕΔΕ) μετά την εγκατάσταση των νέων Δημοτικών Αρχών, σύμφωνα και με την πρόταση του Προέδρου της ΚΕΔΕ στην συνεδρίαση του Δ.Σ. της στις 13 Δεκεμβρίου παρουσία του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Σκυλακάκη. Στόχος του διαλόγου η εξεύρεση βιώσιμης λύσης για το μέλλον των Δ.Ε.Υ.Α. και των Δήμων με υπηρεσίες ύδρευσης, λύσης που δεν θα αφαιρεί τη διαχείριση του νερού από την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινωνίες.