Δώρα Μητσοτάκη στον Ερντογάν πριν τη συνάντηση στο Βίλνιους

 

 Του Σωτήρη Σιδέρη

από το Omegapress.gr

Μέλι έσταζαν οι Τούρκοι διπλωμάτες και στρατιωτικοί λίγες ώρες μετά την επίσημη ανακοίνωση της ελληνικής κυβέρνησης ότι κλείνει οριστικά ο καταυλισμός Κούρδων στο Λαύριο, για τον οποίο η Άγκυρα είχε

εξαπολύσει προπαγανδιστικό πόλεμο κατά της Αθήνας επί δεκαετίες με τον ψευδή ισχυρισμό ότι είναι άντρο τρομοκρατών.  Ικανοποιήθηκε σιωπηλά  μια τουρκική απαίτηση λίγο πριν την συνάντηση Μητσοτάκη -Ερντογάν ως χειρονομία καλής θέλησης ίσως, αλλά χωρίς καμία διεκδίκηση από την Αθήνα.  Αλλά αυτά όλα, είναι προπέτασμα καπνού και δημιουργούν ατμόσφαιρα όσο ο Ερντογάν είναι ικανοποιημένος. Οπότε η συνάντηση στο Βίλνιους της Λιθουανίας έχει την σωστή ατμόσφαιρα, όχι όμως και την αναγκαία ουσία .

Στη βουλή, ο πρωθυπουργός απέφυγε σκόπιμα να κάνει οποιαδήποτε αναφορά και ενημέρωση για τις προθέσεις του. Δεν επωφελήθηκε καν από την συγκυρία, ότι συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ιστορική Συνθήκη της Λωζάνης( 24 Ιουλίου 1923)  , για να κάνει μια ανάλυση με γεωπολιτικό βάθος, διπλωματική ουσία και να παρουσιάσει το σχέδιό του. Με λίγα λόγια ο Μητσοτάκης στεγανοποιεί κατά την προσφιλή του μέθοδο την εξωτερική πολιτική και η Ελλάδα βρίσκεται στο σκοτάδι, ενώ έπρεπε να είναι το πρώτο θέμα συζήτησης στις προγραμματικές δηλώσεις, κάτι που έκανε με σοβαρότητα ο Σωκράτης Φάμελος , με τον πρωθυπουργό προφανώς να κλείνει τα αυτιά του.

Στο παρασκήνιο υπάρχει έντονη προετοιμασία για μια διευρυμένη ατζέντα και την πραγματοποίηση παράλληλων κύκλων επαφών. Μητσοτάκης -Ερντογάν, Γεραπετρίτης -Φιντάν και  σε επίπεδο υπουργών Εθνικής Αμυνας, Νίκου Δένδια και Γιασάρ Γκιουλέρ, φαίνεται ότι προωθείται και συνάντηση και συμφωνία πάνω σε  Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), μια υπόθεση που έχει κουράσει και δεν έχει κανένα αποτέλεσμα. Στην σχετική αναφορά του στις προγραμματικές δηλώσεις, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε μόνο στην συνέχιση των εξοπλισμών και γενικά στην ελπίδα για συνομιλίες με την Τουρκία, χωρίς να προσδιορίσει καμία κίνηση, καμία διαπραγμάτευση στο ΝΑΤΟ , στην ΕΕ ή σε διμερές επίπεδο.

Η βουβή διπλωματία

Πέραν αυτών επικρατεί και ένας αναβρασμός σε υπηρεσιακό επίπεδο καθώς στην συνάντηση Μητσοτάκη -Ερντογάν και των δύο ΥΠΕΞ πιθανόν να υπάρξει και τρίτος αξιωματούχος. Το πρόβλημα είναι ότι στις περιπτώσεις αυτές τον πρωθυπουργό συνοδεύει η διπλωματική σύμβουλος, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι η υφυπουργός Παπαδοπούλου επιδιώκει την δική της παρουσία αντί της κυρίας Μπούρα .
Σε όλα τα επίπεδα , ΝΑΤΟ, ΕΕ, Αθήνα, Άγκυρα, Ουάσιγκτον και Βερολίνο επικρατεί κλίμα υψηλών προσδοκιών, κάτι που έχει συμβεί και στο παρελθόν, αλλά που στην πορεία δεν επιβεβαιώθηκε.
Πέραν αυτών,  σε πρώτη φάση υπάρχει ειδικό ζήτημα κυρίως για την Αθήνα ,  καθώς μετά την απαίτηση των ΗΠΑ πρόκειται να είναι στο τραπέζι της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ μια σημαντική πρόκληση . Είναι η πρόταση να αποκαλούνται “τουρκικά στενά” τα Δαρδανέλια μετά από απαίτηση της  Τουρκίας και η κυβέρνηση ναι μεν έχει προβάλλει αντιρρήσεις, όχι όμως άρνηση . Διπλωμάτες θεωρούν βέβαιη την υποχώρηση του Μητσοτάκη. Το δεύτερο είναι η άλλη απαίτηση της Άγκυρας να αναφέρεται με συντεταγμένες και κωδικούς η Κυπριακή Δημοκρατία και όχι με το όνομά της. Και η Αθήνα και η Λευκωσία έχουν πολιτική συνενοχής. Η σιωπή τους τα λέει όλα..

Η υπόθεση  των “τουρκικών στενών”  είναι παλιά και η Ελλάδα, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ έχει δεχθεί την ονομασία της Τουρκίας με την λογική ότι η γεωγραφική αλλαγή δεν τροποποιεί τη Συνθήκη του Μοντρέ. Όμως η αμφισβήτηση των συνθηκών έτσι ξεκινά, μετά πάει σε γκρίζες ζώνες για να αμφισβητηθεί η συνθήκη της Λωζάνης κλπ. Η υποχωρητικότητα της Ελλάδας έγκειται στο γεγονός ότι ήδη το ΝΑΤΟ στις ασκήσεις του χρησιμοποιεί τον όρο “τουρκικά στενά”, αλλά τα ελληνικά νησιά και τώρα την Κυπριακή Δημοκρατία, αναφέρονται με αριθμούς και κωδικούς. Αυτή η ασύμμετρη πολιτική στάση και τις συνθήκες παραβιάζει και την αμερόληπτη πολιτική του ΝΑΤΟ κάνει κουρέλια και τις τουρκικές θέσεις ικανοποιεί. Η Ελλάδα, ούτε καν ανταλλάγματα ζητά, ούτε βέτο θέτει, ούτε έχει εναλλακτικές πολιτικές. Η απόλυτη κατάρρευση της εξωτερικής πολιτικής.

Οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ

Δεδομένης της κατάστασης η τοποθέτηση του Σωκράτη Φάμελου, προσωρινού προέδρου της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ,  για τα θέματα εξωτερικής πολιτικής κρίνεται ως ιδιαίτερα θετική. Όπως είπε ο Φάμελος, θέτοντας το πλαίσιο:
Πρώτον η αποφασιστική προάσπιση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας απέναντι σε κάθε παράνομη αμφισβήτηση και διεκδίκηση της Τουρκίας. Ένα μήνυμα που δώσαμε με το πλαίσιο ευρωπαικών κυρώσεων για τις τουρκικές παραβιάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, τον εκσυγχρονισμό των F16 αλλά και όταν το Πολεμικό μας Ναυτικό έφτασε στη μέση της Ανατολικής Μεσογείου το 2018 για να προασπίσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα.

Δεύτερος στόχος είναι η ενεργητική προσπάθεια ειρηνικής επίλυσης διαφορών με τους γείτονές μας στη βάση του διεθνούς δικαίου.
Σήμερα η αλληλεγγύη που επέδειξε η Ελλάδα σε συνέχεια των πολύνεκρων σεισμών και η μείωση των παραβιάσεων, δημιούργησαν μια νέα δυναμική που πρέπει να αξιοποιηθεί ώστε η Τουρκία να δεθεί και να δεσμευθεί σε ένα πλαίσιο διαλόγου στη βάση του διεθνούς δικαίου με απώτερο στόχο την οριοθέτηση της μεταξύ μας υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (ΔΔΧ).
Με σαφείς διπλωματικές κόκκινες γραμμές την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας και το αναφαίρετο δικαίωμα αμυντικής προάσπισής της και ιδίως των ελληνικών νησιών. Αλλά και με επιβολή ευρωπαϊκών κυρώσεων στην Τουρκία εάν επιλέξει τον δρόμο των προκλήσεων.

Τρίτον, για εμάς στόχος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής οφείλει να είναι η αναβάθμιση του διεθνούς, ευρωπαϊκού και περιφερειακού ρόλου της Ελλάδας ως πυλώνα ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή και ως περιφερειακού αναπτυξιακού, ενεργειακού και πολιτιστικού κόμβου στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων.
Και σήμερα είναι εξαιρετικά σημαντικό η Ελλάδα να δίνει αυτό το διεθνές μήνυμα διατηρώντας μια σαφή θέση απέναντι στην παράνομη και αιματηρή ρωσική εισβολή με αλληλεγγυή στον ουκρανικό λαό και βέβαια τηρώντας τις δεσμεύσεις της ως κράτος μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

Τέταρτος στόχος της Ελλάδας, πρέπει να είναι η αξιοποίηση των συμμαχιών της στην ΕΕ για την εξασφάλιση ενός ισχυρού ευρωπαικού και ευρωτουρκικού πλαισίου προσφυγικής και μεταναστευτικής πολιτικής και μια δίκαιη Συμφωνία Μετανάστευσης και Ασύλου.

Το μήνυμά μας και σήμερα είναι σαφές.

Στηρίζουμε ενεργά τον διάλογο με την Τουρκία αλλά με ξεκάθαρες κόκκινες γραμμές.
Εάν αυτές παραβιαστούν η Κυβέρνηση θα μας βρει απέναντί της.