Αρνούμαι να πάω στα Χριστουγεννιάτικα παζάρια των Δημάρχων

 

 

 

 

 

 

 

Κείμενο Παναγιωτης Βλαχογιαννοπουλος

 

 

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΔΕΝΤΡΑ, ΤΡΑΙΝΑΚΙΑ , ΣΠΙΤΙΑ ΤΩΝ ΞΩΤΙΚΩΝ, ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΚΟΥΡΑΦΕΞΑΛΑ

Θλίβομαι ακούγοντας τις φανφάρες των δημάρχων που διαφημίζουν τα «γιορτινά δρώμενα» στην πόλη τους με την ευκαιρία των Χριστουγέννων. Τι τα θέλει αυτά ο άνθρωπος άραγε; Θυμίζουν λίγο το «άρτον και θεάματα» των Ρωμαίων. Ταπεινώνεται η αξιοπρέπεια των ανθρώπων όταν ψάχνουν το φτηνό και το εφήμερο. Δεν είναι στην πραγματική φύση του ανθρώπου που, περίεργος, ευρηματικός, αγωνιώδης, εφηύρε τον τροχό, ανακάλυψε την φωτιά και τον τρόπο να την ανάβει, ανακάλυψε τα σπήλαια για να κοιμάται και να προστατεύεται, ανακάλυψε τα ακόντια και τα βέλη, όλα χρήσιμα και απαραίτητα για την επιβίωσή του.

Μα θα μου πείτε σήμερα έχομε τόση τεχνολογία, δεν είμαστε άραγε αντάξιοι εκείνων των πανέξυπνων όντων; Όχι νομίζω. Η ανακάλυψη του τροχού, των όπλων, των σπηλαίων ήταν κομμάτι της συλλογικής συνείδησης της ομάδας, ήταν απολύτως απαραίτητα για την επιβίωση ενός-εκάστου των μελών της ομάδας. Σήμερα τα παράγωγα της τεχνολογίας έχουν την εξής τύχη: Είτε είναι εργαλεία επιβολής εξουσίας των ελίτ στους πολλούς, είτε είναι καταναλωτικά είδη όχι απολύτως απαραίτητα για τις αξίες μιας αξιοπρεπούς ζωής.

Οι σύγχρονοι άνθρωποι έχουν αναλωθεί σε μια φτηνή (και πολλές φορές και ακριβή) κατανάλωση (πχ ουρές για το καινούργιο Iphone, που έχει ελάχιστες βελτιώσεις ήδη γνωστών εφαρμογών) και κανείς δεν έχει σκεφτεί πόσος είναι ο ελεύθερος χρόνος του, κανείς δεν έχει σκεφτεί να εμβαθύνει στα μυστικά της ύλης (έμβιας και μη) αντί να γράφει τετριμμένα άρθρα για επουσιώδη επιστημονικά θέματα, μην αλλάζοντας το επιστημονικό «παράδειγμα» αλλά κλωθογυρίζοντας τα ίδια και τα ίδια. Τα βιβλιομετρικά δεδομένα για τους επιστήμονες θεωρούνται ουσιωδέστερα από την καινοτομία που τα άρθρα τους αντιπροσωπεύουν.

Η αρχή της παγκοσμιοποίησης «Ότι πιο φτηνό, τόσο πιο καλό» έκανε τους ανθρώπους ρακοσυλλέκτες και δούλους. Η αρχή «Ότι πιο ακριβό, τόσο πιο ποιοτικό» ισχύει μόνο για τις ελίτ.

Αρνούμαι να πάω στα Χριστουγεννιάτικα παζάρια των Δημάρχων για να αγοράσω ένα τσόλι. Αρνούμαι να πάω στο Σύνταγμα για να δω τον Χριστουγεννιάτικο στολισμό, αρνούμαι να «διασκεδάσω» με μπουζουκοτράγουδα και άλλα προϊόντα υποκουλτούρας, αρνούμαι να χοροπηδήσω στους ρυθμούς της disco και δεν ξέρω ποιάς άλλης μουσικής , ενώ η καρδιά μου είναι ουδέτερη ή και θλιμένη!

Ο κόσμος έχει αποξενωθεί από την πραγματική πνευματική δημιουργία (είτε τέχνη είναι αυτή, είτε τεχνολογία, είτε καθαρή επιστήμη). Έχει αν θέλετε αποξενωθεί από το «γίγνεσθαι» και απολαμβάνει άκριτα, ηδυπαθώς, το «είναι». Βλέπω πλούσιους νέους που εργάζονται σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και δεν κατανοώ πράγματι τι κάνουν αυτοί, δεν βλέπω να παράγουν χρήσιμα και απαραίτητα πράγματα. Αέρας κοπανιστός, παντού αέρας κοπανιστός και ακριβοπληρωμένος.

Φτιάξαμε κοινωνίες όπου οι τηλεπερσόνες είναι πιο αναγνωρίσιμες από τους επιστήμονες αλλά και από τους χειρώνακτες εργάτες, οι αετονύχηδες μπαίνουν εξώφυλλα στο Forbes, οι σαλτιμπάγκοι είναι δαχτυλοδειχτούμενοι και οι εργάτες άγνωστη μάζα.

Γύρισα γρήγορα στο ρημαγμένο μου σπίτι. Να σωθώ, να μείνω ασκητικός και αμόλυντος, να ονειρευτώ ένα σπίτι δίπλα στη θάλασσα, μα και αν δεν έχω σπίτι, ένα κούτσουρο να κάθομαι πάνω του και να κοιτάζω την απεραντοσύνη της. Ναι, η θάλασσα μπήκε στο μικρό μου σπίτι, έβρεξα με ανακούφιση τα πόδια μου στα νερά και κοιμήθηκα στις σπηλιές της.

Αθήνα 26/12/2022

Π.Γ.Β.