Τι σημαίνει σύντομη αστάθεια 2,5 μηνών

 

Αμέσως μετά τις νικηφόρες εκλογές του 2019, ο

πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε στο γραφείο του στη Βουλή με τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή.

• Από τον Μανώλη Κοττάκη

Οι συναντήσεις τους από τον καιρό της αντιπολίτευσης δεν ήταν πυκνές, ωστόσο ήταν πάντοτε πολιτικά ουσιώδεις. Ο Καραμανλής τον συνεχάρη σε εκείνη τη συνάντηση για την εκλογική του νίκη και μεταξύ των τριών θεμάτων που του έθιξε ήταν και ο εκλογικός νόμος. Η άποψή του τότε ήταν πως η απλή αναλογική του ΣΥΡΙΖΑ θα δημιουργούσε συνθήκες τέλειας ακυβερνησίας στο μέλλον και γι’ αυτό προέτρεψε τον κύριο Μητσοτάκη να την «κάψει» με την πρώτη ευκαιρία. Το οποίο σήμαινε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές με σκοπό τη διενέργεια και επαναληπτικών, ώστε να απαλλαγεί ο τόπος άπαξ διά παντός από την παγίδα της αστάθειας. Στα χρόνια που ακολούθησαν, μολονότι ο κύριος Μητσοτάκης αντιμετώπισε διαδοχικές κρίσεις, οι οποίες τον έθρεψαν και τον ενίσχυσαν πολιτικά, προέκυψαν πράγματι δύο φορές σημαντικές ευκαιρίες για την ευόδωση αυτού του πολιτικού σχεδίου, που δεν θα ευνοούσε μόνο τη Νέα Δημοκρατία, αλλά και τη σταθερότητα στον τόπο.

Η πρώτη -έχει αναφερθεί δημόσια σε αυτήν ο ίδιος ο πρωθυπουργός- τον Μάιο του 2020, μετά τη λήξη της πρώτης καραντίνας, όταν η Νέα Δημοκρατία προηγείτο του ΣΥΡΙΖΑ με σχεδόν 20 μονάδες διαφορά. Τα ποσοστά της, σύμφωνα με τη λέξη που μεταχειρίστηκε ο κύριος Μητσοτάκης, ήταν στρατοσφαιρικά και πάνω σε αυτή την υπόθεση εργασίας για τη μελλοντική εκλογική της δύναμη εκπονήθηκε, συντάχθηκε και ψηφίστηκε ο εκλογικός νόμος Γεραπετρίτη – Θεοδωρικάκου.

Η δεύτερη ευκαιρία που παρουσιάστηκε στον κύριο Μητσοτάκη για να «κάψει» την απλή αναλογική και να απαλλάξει τον τόπο από την πολιτική αστάθεια ήταν το φθινόπωρο του 2021. Η επίδραση των καταστροφικών πυρκαγιών του καλοκαιριού στην πολιτική επιρροή της Νέας Δημοκρατίας ήταν ελάχιστη. Στενοί του συνεργάτες και συνομιλητές, μεταξύ των οποίων και ο πρώην βουλευτής Χανίων Στέλιος Νικηφοράκης, επέμεναν ότι «τώρα είναι η ώρα για εκλογές» και ο πρωθυπουργός τούς άκουγε για πρώτη φορά με προσοχή. Κι εμείς από αυτήν εδώ τη θέση, για όσους το θυμούνται, γράφαμε ότι ο τερματικός σταθμός του κυρίου Μητσοτάκη για να «κάψει» με άνεση την απλή αναλογική ήταν ο περασμένος Οκτώβριος, όταν η Νέα Δημοκρατία υπερείχε τότε σαφώς και με άνεση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο πρωθυπουργός όμως απαντούσε στους συνεργάτες του, αλλά και σε συνομιλητές του ότι είναι θεσμικός, ότι προτάσσει την αξιοπιστία του έναντι των διεθνών αγορών και μέλημά του είναι ο χαμηλός δανεισμός της χώρας. Στρατηγική του ήταν επίσημα η αυτοδυναμία. Αίτημα τροποποίησης του εκλογικού νόμου ή συμμετοχής της Νέας Δημοκρατίας σε κυβέρνηση συνεργασίας με κορμό την ίδια δεν υπήρχε – απορριπτόταν κατηγορηματικά από τον ίδιο τον πρωθυπουργό στις επίσημες συνεντεύξεις του. Κάποιος του είχε πει ότι «στο μέλλον θα θέλεις να προκηρύξεις πρόωρες εκλογές, αλλά δεν θα μπορείς και θα φτάσεις στο τέλος της τετραετίας». Δεν εισακούστηκε.

Σήμερα, και ενώ πλησιάζουμε στη συμπλήρωση τριών ετών από την άνοδο της Νέας Δημοκρατίας στην εξουσία, πολλά πράγματα έχουν ήδη αλλάξει σε σύγκριση με την άνοιξη του 2020 και το φθινόπωρο του 2021. Η Νέα Δημοκρατία έχει χάσει 15 ολόκληρες μονάδες σε σύγκριση με τα ποσοστά που της έδιναν οι δημοσκοπήσεις το 2019 και τα ποσοστά της χωρίς τις αναγωγές σύμφωνα με όλες τις τελευταίες μετρήσεις της Marc, της Alco, της Metron Analysis. Κινούνται στην περιοχή του 27%, με την αναγωγή ξεπερνούν το 30% – πολύ μακριά από το 38% που θέτει ως όριο για το μπόνους των 40 εδρών και την αυτοδυναμία ο νόμος Γεραπετρίτη – Θεοδωρικάκου. Σε αυτό το νέο σκηνικό προσπαθούμε να καταλάβουμε ποια είναι η νέα στρατηγική της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας.

Τη μια διακηρύσσει ως βασικό της πολιτικό στόχο την αυτοδυναμία και την πολιτική σταθερότητα, την άλλη ο ίδιος ο πρωθυπουργός αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο κυβέρνησης συνεργασίας ύστερα από σύντομη αστάθεια 2,5 μηνών που θα προκύψει από τις εκλογές με απλή αναλογική. Ετσι είπε προχθές. Τη μία, επίσης, ο υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου του Μαξίμου καλεί με άνωθεν εντολή όλους τους πολιτικούς συντάκτες, προκειμένου να τους ενημερώσει ότι θα τροποποιηθεί ο εκλογικός νόμος, την άλλη όμως, και αφού μεσολαβήσουν δημόσιες προειδοποιήσεις από συγκροτήματα να ξεχάσει ο κύριος Μητσοτάκης τις εκλογές και τον εκλογικό νόμο, μας προκύπτει αυτό που ονομάστηκε «καθαρό τοπίο».

Προφανώς για να υπάρχει ο πολιτικός χρόνος για τα οικονομικά συμφέροντα, διεθνή και εσωτερικά, ώστε να κλείσουν απερίσπαστα τις δουλειές τους και τις συμφωνίες τους, πριν έλθει η αστάθεια και πρέπει να διαπραγματευτούν με όλους. Δεν βγάζει νόημα όλο αυτό… Και, πολιτικά, φοβάμαι πως η εκχώρηση πολιτικού χρόνου στην αντιπολίτευση προς ανασύνταξη δεν προσφέρει ούτε στη Νέα Δημοκρατία ούτε στον τόπο. Για να έχετε όλοι την εικόνα, αρκεί να σας αποκαλύψω και το εξής: Στην αντίπερα όχθη, ενθαρρυμένοι από την αναποφασιστικότητα της κυβέρνησης να προκηρύξει πρόωρες εκλογές για να καθαρίσει το τοπίο -αυτό είναι καθαρό-, έχουν αρχίσει στο παρασκήνιο να συζητούν ποιος θα είναι ο πρωθυπουργός μιας… προοδευτικής διακυβέρνησης. Ξέρετε, του σχήματος που προτείνει και ονειρεύεται ο κύριος Τσίπρας. Οι εσωκομματικοί αντίπαλοι του αρχηγού της αντιπολίτευσης, με πρώτο τον κύριο Τσακαλώτο και τις… ομπρέλες του, ψιθυρίζουν από τώρα ότι επικεφαλής δεν μπορεί να είναι ο Αλέξης.

Ο ίδιος ψίθυρος έρχεται και από το Κίνημα Αλλαγής, το οποίο βλέπει τα ποσοστά του να παίρνουν σιγά σιγά την κατιούσα και διαπιστώνει ότι θα είναι ευτυχισμένο εάν υπερβεί κατά τι το διψήφιο ποσοστό. Προσθέστε και τα παζάρια που θα γίνουν αμέσως μετά τις εκλογές με την απλή αναλογική για το ποιος θα είναι ο πρωθυπουργός της υπηρεσιακής κυβέρνησης μέχρι τις επαναληπτικές εκλογές, για να δείτε πού μας έχουν μπλέξει η αναποφασιστικότητα της Νέας Δημοκρατίας και η ανωριμότητα του πολιτικού μας συστήματος. Δώδεκα ολόκληρα χρόνια ταλαιπωρείται αυτή η χώρα με συχνές εναλλαγές κομμάτων και πρωθυπουργών στην εξουσία. Δώδεκα! Ελάχιστες φορές κατάφερε να αναπνεύσει ο πολίτης. Και, μέσα σ’ όλα τα προβλήματα και τα δεινά που τον έχουν βρει, θα πρέπει τώρα να ζήσει κι αυτό που έρχεται. Με τις υγείες μας, για ακόμη μια φορά… Αποδεικνύεται τελικά ότι η πολιτική ηγεμονία δεν είναι εύκολο πολιτικό εγχείρημα.

Μπορεί να την κατακτήσεις για μια στιγμή, για μήνες, για μερικά χρόνια, αλλά η επιτυχία της κρίνεται από την αντοχή μέσα στον χρόνο. Και, επειδή έχουμε μάθει να βλέπουμε την Ελλάδα από έξω προς τα μέσα, είναι καθαρό ότι η παραδοσιακοί πατρόνες της, αφού η κυβέρνηση έχασε τις ευκαιρίες που είχε, δεν θα θελήσουν να την αφήσουν ανεξέλεγκτη στο μέλλον. Αφού πιέσουν πρώτα για να κλείσουν οι δουλειές τους και οι συμφωνίες τους, θα επιβάλουν έπειτα τα γνωστά σχήματα. Είπαμε: καθαρό τοπίο!