Τοπική Αυτοδιοίκηση και Δημοκρατία

  

 

 

 Γράφει ο Αθανάσιος Μπόϊκος

Τοπική Αυτοδιοίκηση και Δημοκρατία

(μικρή ιστορική αναδρομή - προοπτικές)

Βρισκόμαστε στο ξεκίνημα της νέας θητείας των δημοτικών αρχών. Αρκετές από αυτές συνεχίζουν το έργο τους. Πολλές άλλες είναι νέες.

Πέραν των τετριμμένων «ευχών» ότι «θα συνεχίσουν ό,τι καλό κληρονομούν από τους προηγούμενους» -πράγμα που έχει βέβαια τη σημασία του, πλην όμως δεν είναι και πρώτιστης σημασίας- οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε πρόσωπο με πρόσωπο την πραγματική κατάσταση και τα δεδομένα που αυτή έχει επιβάλει.

Ας το πάρουμε, λοιπόν, από την αρχή, μια και αυτό που ζούμε σήμερα δεν είναι παρά η υλοποίηση/εξαργύρωση όσων συνομολογήθηκαν κατά τη μνημονιακή περίοδο, η οποία φυσικά κάθε άλλο παρά έχει λήξει. Απλούστατα, τώρα δε χρειάζονται κάθε τόσο επισκέψεις της τρόικας, αφού οι κυβερνήσεις έχουν ψηφίσει χιλιάδες νόμους πάνω στη βάση των μνημονίων, ενσωματώνοντας έτσι στην «εθνική νομοθεσία» τις απαιτήσεις των «δανειστών», Γερμανών κυρίως. Η Ελλάδα εσωτερίκευσε, για μια ακόμη φορά στην ιστορία της, τη λογική των μνημονίων και αυτό έχει μπολιαστεί στο σώμα της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Μνημόνια, «Καλλικράτης», Επιτροπεία

Το 2010 ήταν μια χρονιά που σημαδεύτηκε από τρία γεγονότα, κάθε άλλο παρά άσχετα και ασύνδετα μεταξύ τους:

1ον Επιβάλλονται τα μνημόνια στη χώρα μας

2ον Οριστικοποιείται και ψηφίζεται ο «Καλλικράτης»

3ον Γεννιέται η Ελληνογερμανική Συνέλευση με τα ετήσια συνέδριά της

Αν ο «Καλλικράτης» αντιστοιχεί και περιγράφει το θεσμικό πλαίσιο εντός του οποίου θα λειτουργούσαν τα μνημόνια στο χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης, η Ελληνογερμανική Συνέλευση σηματοδότησε την «εξωθεσμική» συγκεκριμενοποίηση της νέας πραγματικότητας.

Υπό την άγρυπνη καθοδήγηση – εποπτεία του ειδικού «υπουργού» της κας Μέρκελ, κου Χανς Γιόαχιμ Φούχτελ τότε, οι «άρχοντες» της Τ.Α. της Ελλάδας (δήμαρχοι και περιφερειάρχες), μιας χώρας της οποίας η πολιτική ηγεσία είχε υπογράψει την παράδοση διαχείρισης των υποθέσεών της στους δανειστές της ΕΕ, δηλώνουν και αυτοί με τη σειρά τους την αποδοχή της γερμανικής, επί της ουσίας, επικυριαρχίας και την πλήρη συμμόρφωσή τους με τις επιταγές της μνημονιακής περιόδου.

Τον Οκτώβριο του 2013 πραγματοποιήθηκε στη Νυρεμβέργη της Γερμανίας η 4η Ελληνογερμανική Συνέλευση. Εκείνες τις μέρες είχε δημοσιευτεί το κείμενο της κοινής διακήρυξης που είχαν υπογράψει αυτοδιοικητικοί (δήμαρχοι και περιφερειάρχες) από Ελλάδα και Γερμανία για συνεργασία και κοινές δράσεις (εδώ η διακήρυξη των 19 σημείων:

ΚΕΔΕ: Τα συμπεράσματα της 4ης Ελληνογερμανικής Συνέλευσης - Aftodioikisi.gr

ΚΟΙΝΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ 4ΗΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ.pdf - Google Drive

Στο σημείο 7 της κοινής διακήρυξης προαναγγέλλεται η δεύτερη φάση της «συνεργασίας» Ελλήνων και Γερμανών. Πράγματι, ο τοποτηρητής Φούχτελ στέλνει, το Σεπτέμβριο του 2014, ένα 8σελιδο ερωτηματολόγιο προς στους δήμους και τις περιφέρειες της Ελλάδας.

Σε αυτό ζητείται από τους ετερόφωτους πλέον δημάρχους και περιφερειάρχες να αποτυπώσουν όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τις δραστηριότητες δήμων και περιφερειών και να το επιστρέψουν συμπληρωμένο στον «υπουργό» της ελληνικής τοπικής ετεροδιοίκησης κο Φούχτελ, για να καταστρώσει το επιτελικό σχέδιο διείσδυσης του γερμανικού κεφαλαίου στους δήμους και τις περιφέρειες της χώρας μας. Μιας χώρας εθισμένης σε ξενόφερτους βασιλείς, στους υπηκόους της οποίας έχει επιπρόσθετα επιβληθεί και το δόγμα «όλοι μαζί τα φάγαμε» -άρα, πρέπει και να τα πληρώσουμε όλοι μαζί. Για να ακριβολογούμε, όχι εντελώς «όλοι μαζί», αλλά οι συντριπτικά περισσότεροι. Οι πολλοί «Βάλετε Όλοι» και οι ελάχιστοι «Πάρτα Όλα».

Ήταν τόσο απροκάλυπτα και ωμά παρεμβατική η ενέργεια αυτή του Φούχτελ, ώστε ακόμη και συγκυβερνητικοί βουλευτές θορυβήθηκαν. Ο Νικήτας Κακλαμάνης υπέβαλε σχετική ερώτηση στον υπουργό Εσωτερικών, Αργύρη Ντινόπουλο, για να λάβει την απάντηση ότι η Τ.Α. «διέπεται από τη συνταγματικώς κατοχυρωμένη αρχή της διοικητικής αυτοτέλειας» και ότι η συμμετοχή δημάρχων και περιφερειαρχών στις εργασίες της Ελληνο-Γερμανικής Συνέλευσης είναι «εθελοντική»!

Παστρικές δουλειές με διακριτικό άρωμα «εθελοντισμού»!

Δύο ακόμη σημεία της διακήρυξης της Νυρεμβέργης (2013):

Σημείο 9:

«Οι συναντήσεις οδήγησαν σε συγκεκριμένες ενέργειες, οι οποίες κατά το επόμενο έτος θα εξειδικευτούν περεταίρω και θα υλοποιηθούν με συνέπεια. Οι δράσεις αφορούν στο σύνολο των αρμοδιοτήτων της τοπικής αυτοδιοίκησης, όπως: τη διαχείριση στερεών αποβλήτων και δημόσιων αγαθών όπως το νερό, την ενέργεια, τις υπηρεσίες προσχολικής αγωγής, υπηρεσίες για τους νέους και τα άτομα τρίτης ηλικίας, την κοινωνική ένταξη ατόμων με αναπηρία, τον τουρισμό, την πολιτική προστασία, τις δράσεις της κοινωνίας των πολιτών, αλλά και την οργάνωση των δομών της Τ.Α., καθώς και τη βελτίωση της δημόσιας διοίκησης.»

Σημείο 10 (δεύτερη παράγραφος):

«Είναι προφανές ότι οι πολιτικές ανάπτυξης είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την προσέλκυση επενδύσεων, η οποία προϋποθέτει τη δημιουργία και διασφάλιση ενός ασφαλούς οικονομικού και επενδυτικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα. Το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας είναι η βιωσιμότητα του χρέους της χώρας. Η λύση αυτού του προβλήματος αποτελεί προϋπόθεση για μια οικονομική ανάπτυξη. Τα αρμόδια θεσμικά όργανα καλούνται όπως αναλάβουν κατάλληλες πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση.»

Περιττεύει οποιοσδήποτε σχολιασμός!

Η δημοτική αρχή Σερρών, ο κος Φούχτελ και η «υγιής επιχειρηματικότητα»

Ο κος Φούχτελ έγινε 2-3 φορές δεκτός με επίσημες τιμές στο Δημαρχείο των Σερρών από την τότε δημοτική αρχή του κου Αγγελίδη. Δε θυμάμαι να υπήρξε κάποια αντίδραση ή έστω αντίλογος από τις παρατάξεις της αντιπολίτευσης.

Το πρώτο χειροπιαστό αποτέλεσμα της ενθουσιώδους υποδοχής του φουχτελισμού από τους τοπικούς μας άρχοντες ήταν/είναι το έργο της αντικατάστασης των λαμπτήρων φωτισμού του δήμου με λαμπτήρες LED, βάσει προδιαγραφών τις οποίες μόνο ένα συγκεκριμένο υπερεθνικό «μαγαζί» πληρούσε. Πολλά γράφτηκαν τότε για τη σχέση του καταστήματος αυτού με τον κο Φούχτελ.

Να επισημάνουμε ότι το συγκεκριμένο έργο με τα LED «έπαιξε» σε πολλούς δήμους της χώρας. Και ο δικός μας ήταν από τους πρωτοπόρους.

Αυτή, ωστόσο, η κάπως ψιλικατζίδικη δουλειά ήταν για το ξεκίνημα. Σειρά είχαν κατόπιν οι χοντρές μπίζνες: διαχείριση απορριμμάτων (είχε ήδη ξεκινήσει), φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα, νερό. Μιλάμε για λεφτά δεκάδων και εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία δε βγαίνουν από τις τσέπες των επενδυτών, που (υποτίθεται πως) ρισκάρουν, αλλά από τη βαριά φορολογία/χαράτσι των πολιτών μέσω της ΔΕΗ, υπό τον τίτλο «ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».

Η κοροϊδία των υποτελών είναι πέραν κάθε ορίου. Αυτοί ακριβώς που μας κατακεραυνώνουν για τον καταστροφικά σπάταλο δημόσιο τομέα και το αδηφάγο «αμαρτωλό» κράτος, εξ αιτίας των οποίων οδηγηθήκαμε –υποτίθεται- στην κρίση και τα μνημόνια, αυτοί που πίνουν νερό στο όνομα του «υγιούς επιχειρηματικού ενδιαφέροντος», λοιπόν, αυτοί οι ίδιοι είναι που χρηματοδοτούν με χοντρές επιδοτήσεις επενδυτές κατά τόσο σκανδαλώδη τρόπο, ώστε όχι μόνο να μην αναλαμβάνουν (οι επενδυτές) κανένα ρίσκο, αλλά και να είναι, σε κάθε περίπτωση, εξασφαλισμένο/εγγυημένο ένα κατώτερο, αποδεκτό από τους ίδιους, όριο κερδοφορίας γι΄αυτούς.

Κανονικότατος κρατικοδίαιτος καπιταλισμός με λεφτά των φορολογουμένων. Ανωτέρου βεβαίως επιπέδου, με βούλα και υπογραφή της ΕΕ και των επικυρίαρχων Γερμανών!

Βιώνουμε σήμερα την επέλαση των ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες), την κατάργηση των ΔΕΥΑ και «συγχώνευσή» τους σε μία υπερδημοτική – υπερεθνική εταιρεία που υπάγεται στη ΡΑΑΕΥ πλέον (Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας Υδάτων), στους χρηματιστηριακούς νόμους της παγκόσμιας «ελεύθερης» αγοράς, δηλαδή.

Βιώνουμε, στην ουσία, την ολοκληρωτική μετατροπή της Αυτοδιοίκησης σε Ετεροδιοίκηση.

Με βάση αυτήν την υποτακτική παραδοχή, λογικό είναι τα «οράματα» των δημοτικών αρχών, όπως και της νέας των Σερρών, να είναι σαν κοτόπουλα δίχως φτερά και να εξαντλούνται σε ξέπνοες, χλιαρές και νεφελώδεις υποσχέσεις για τη «βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών». Αφού το κλειδί για τα μεγάλα έχει παραδοθεί στους σταυροφόρους της «πράσινης ανάπτυξης» και τους εξτρεμιστές πουριτανούς της «ελεύθερης» αγοράς (ιδιωτικοποιήσεις άνευ όρων και ορίων), δε μένει και τίποτε αξιόλογο να καταπιαστεί κανείς.

Ας διασκεδάσουμε την αυτοδιοικητική μας πενία/ανία, λοιπόν!

Ενδιαφέρον και χρησιμότατο θα ήταν να μαθαίναμε αν ο Δήμος Σερρών έχει αναλάβει συγκεκριμένες υποχρεώσεις από το 2013, όταν ο τότε δήμαρχος συμμετείχε στην Ελληνο-Γερμανική Συνέλευση της Νυρεμβέργης και, όταν επέστρεψε, αρνήθηκε να ενημερώσει το σώμα για το τι έκανε ή (και) τι υπέγραψε εκεί, παρόλο που του ζητήθηκε από δημοτικό σύμβουλο σε συνεδρίαση του οργάνου.

Οι υπογραφές της εποχής των μνημονίων δεν παραγράφονται ούτε διαγράφονται. Απεναντίας, παράγουν αποτελέσματα εις το διηνεκές. Και φυσικά δεν αποτελεί αντεπιχείρημα ο ισχυρισμός ότι «έτσι κάνουν όλοι» (οι δήμαρχοι και οι δημοτικές αρχές), το οποίο επανειλημμένα ακούστηκε και, δυστυχώς, εξακολουθεί να ακούγεται ως τα σήμερα, για να δικαιολογούνται ακόμη και οι πιο απαράδεκτες ή (και) επαίσχυντες πολιτικά ενέργειες και στάσεις, όπως αυτή για τη διέλευση του αγωγού φυσικού αερίου TAP, κατά την οποία ποδοπατήθηκε διαπαραταξιακά -πλην Διάβασης Πεζών και Λαϊκής Συσπείρωσης- ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Σερρών (Οκτ 2013) για λίγα ψίχουλα «ανταλλαγμάτων».

Απολογισμός; - ποιος απολογισμός;

Και κάτι τελευταίο. Είθισται να γίνονται ετήσιοι απολογισμοί των πεπραγμένων των δημοτικών αρχών.

Και σωστά. Θα γίνει όμως κάποια στιγμή ουσιαστικός πολιτικός απολογισμός για το πού οδήγησαν την τοπική αυτοδιοίκηση οι απανωτές αυτοδιοικητικές μεταρρυθμίσεις («Καλλικράτης» - «Κλεισθένης») συνεπικουρούμενες από το σύνολο των μνημονιακών νόμων;

Και το θεμελιώδες ερώτημα-κλειδί είναι:

Προώθησαν όλα τα παραπάνω το πραγματικό ενδιαφέρον των πολιτών για τα κοινά και τη διαχείρισή τους ή, απεναντίας, το άμβλυναν σε βαθμό αδιαφορίας, καθώς τον απομάκρυναν -και συνεχίζουν να τον απομακρύνουν- ολοένα και περισσότερο από τα κέντρα λήψης αποφάσεων και εξουσίας;

Για την επιβληθείσα (μετα)μνημονιακή κατάσταση επιτροπείας στην Ελλάδα έχει διαταχτεί από τα συγκυβερνητικά επιτελεία σιγή ασυρμάτου. Κανείς δε μιλάει για σχοινί στο σπίτι του κρεμασμένου, ιδίως δε όταν ο κρεμασμένος εξακολουθεί να αιωρείται, με στομφώδη επισημότητα, στο κέντρο του σαλονιού, εμποτισμένος βέβαια με τόνους συντηρητικών και βαριά αρώματα καθεστωτικού «εθελοντισμού».

Πρώτιστο καθήκον μας είναι η αποκαθήλωση και το θάψιμο του από καιρό πεθαμένου.

Η συνειδητή δουλειά του νεκροθάφτη προβάλλει σαν βασική προϋπόθεση για την αναγέννηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Έργο κάθε άλλο παρά εύκολο, αφού στην κηδεία αυτή δε θα θαφτεί μόνο το συγκεκριμένο πτώμα.

Θα χρειαστεί, σε πολλές περιπτώσεις, να θάψουμε και τους εαυτούς μας, επινοώντας καινούριους, που να αισθάνονται τη δημοκρατία σαν άμεση σωματική ανάγκη, η οποία δεν είναι δυνατό να ικανοποιείται μέσω λευκής επιταγής σε «αντιπροσώπους» άπαξ ανά τετραετία ή πενταετία.

Κατά τη γνώμη μου, αυτό αποτελεί και την ουσιωδέστερη «βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών». Να καταστούν συν-δημιουργοί των σημαντικών αποφάσεων που αφορούν στην κοινωνική-πολιτική ζωή του τόπου, τους όρους και τις προϋποθέσεις της.

Αν εξακολουθεί να έχει κάποιο νόημα η χρήση του όρου Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Αθανάσιος Μπόϊκος

Σέρρες, 23 Ιαν 2024