Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι

 

Πυκνώνουν τα σημάδια. Κάνουμε πως δεν τα βλέπουμε, τα προσπερνάμε, αδιαφορούμε, αλλά εκείνα… εκεί, πεισματάρικα, κάθε τρεις και λίγο εμφανίζονται για να προειδοποιήσουν.

• Από τον Μανώλη Κοττάκη

Προχθές διάβασα στο e-tetradio.gr τα νούμερα τηλεθέασης των δελτίων ειδήσεων των εν Ελλάδι τηλεοπτικών σταθμών. Ούτως ή άλλως, τα παρατηρώ καιρό, διαπιστώνοντας την πολυδιάσπαση του κοινού και την απουσία ισχυρού πόλου. Kάποτε, το 50% των τηλεθεατών έβλεπε κάθε βράδυ στις 8 το Mega και τον Antenna, που όριζαν την ατζέντα. Τώρα, έξι δελτία ειδήσεων κινούνται σε ποσοστά τηλεθέασης μεταξύ 7%-14% έκαστο. Μίκρυνε η επιρροή. Προχθές βράδυ συνέβη, όμως, κάτι φαινομενικώς ξαφνικό: Πλην δύο δελτίων ειδήσεων τα οποία παρακολούθησε διψήφιος αριθμός τηλεθεατών, όλα τα άλλα ήταν μονοψήφια. Ο κόσμος επαναστάτησε.

«Ας τα πουν “δελτία Covid-19” να ησυχάσουμε, εγώ δεν μπορώ! Δεν είναι μόνο ότι κρύβουν τις ειδήσεις, αλλά και ότι από την τρομοκρατία τρέμω σαν το ψάρι μόλις τελειώνουν!» μου σχολίασε προσφάτως φίλος καλός. Να το πρώτο σημάδι της καθίζησης, λοιπόν, που επιβεβαιώνεται εσχάτως δειλά δειλά και από τις δημοσκοπήσεις. Τα κανάλια πλέον έχουν τόση ισχύ όση τα κόμματα την εποχή των Μνημονίων.

Η δε επιρροή τους είναι ανάλογη με τις Βουλές των Μνημονίων. Οπως τότε τα βασικά κόμματα είχαν διασπαστεί σε άπειρα κομματίδια, έτσι και τώρα στις δημόσιες συχνότητες δεν υπάρχει κυρίαρχη εικόνα, παρά εικονίδια. Τρανή απόδειξη ότι, όσα λεφτά και αν δώσεις για να αγοράσεις ένα brand και μια ταινιοθήκη, αν δεν σεβαστείς την κουλτούρα του, μια τρύπα στο νερό θα έχεις κάνει. Τα λεφτά σου θα έχεις πετάξει, μονοψήφιος θα είσαι. Σημάδι δεύτερο: ο Τύπος. Άσχετοι άνθρωποι με βομβάρδισαν χθες με μηνύματα στο κινητό για το εξώφυλλο ενός θρυλικού για την εποχή του περιοδικού, ειδικώς την περίοδο που το διηύθυνε ο Θανάσης Λάλας.

«Είδες το εξώφυλλο του “BHMAGAZINO”;» ήταν το ερώτημα όλων. Όχι, δεν το είχα δει. Και γενικώς αποφεύγω, πλην πολιτικών θεμάτων, να σχολιάζω τη δουλειά συναδέλφων με τους οποίους συμπορευτήκαμε σε μετερίζια του Τύπου άλλες εποχές. Δεν το είχα δει, λοιπόν. Αλλά το είχαν δει όλο το facebook και όλο το twitter! Εκεί δίνουν ραντεβού κάθε βράδυ οι Έλληνες. Τι είχε συμβεί; Ανιστόρητος εις είχε φιλοτεχνήσει το εξώφυλλο του άλλοτε κραταιού ΔΟΛ -θα τρίζουν τα κόκαλα του Λαμπράκη- με τη φιγούρα του πρωθυπουργού ως Κολοκοτρώνη, της Γιάννας ως Μπουμπουλίνας, της Φον ντερ Λάινεν ως Μαντούς, του Τζόνσον, του Πούτιν και του Μακρόν ως ηγετών της συμμαχίας του Ναβαρίνου. Ηταν τόσο άκομψο, που η επανάσταση του όχλου ανάγκασε τους εμπνευστές του να το αποσύρουν.

Αλλά ήταν και τόσο εμπνευσμένο, ώστε γέμισε ο ιστός με χλευαστικά εικονίδια με παχουλούς μιντιάρχες, πολιτικά πρόσωπα, καράβια με ύποπτο φορτίο και άλλα συναφή. Ινα αποδειχθή πως όσα δεν φέρνει ο χρόνος τα φέρνει η ώρα. Σημάδι τρίτο: τα δανεικά likes. Aποκαλύπτεται ότι κυβέρνηση και αντιπολίτευση επενδύουν σε bots, εκ του «robots». Πρόκειται για μηχανάκια «δαίμονες», με τα οποία αγοράζεις δανεική αγάπη και συμπάθεια (like) στο διαδίκτυο για να φαίνεσαι δημοφιλής.

Ή αγοράζεις αντιπάθεια και τη στέλνεις στη σελίδα facebook του πολιτικού σου αντιπάλου. Κατ’ ουσίαν, εικονική πραγματικότης! Προς τα έξω δείχνεις ότι οι απόψεις σου είναι αρεστές σε χιλιάδες Έλληνες (ενώ δεν είναι), στην πραγματική πραγματικότητα όμως σου κάνουν like μέσω του πολλαπλασιαστή συμπάθειας (bots) άγνωστοι άνθρωποι από όλο τον κόσμο, που δεν γνωρίζουν γρι Ελληνικά. Αλλά πληρώνονται για αυτό! Η λαϊκή εκτίμηση όμως δεν αγοράζεται, ούτε αποτιμάται σε ευρώ. Κτάται! Σημάδι τέταρτο: Αρεόπολη.

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θέλησε να τιμήσει τις εορταστικές εκδηλώσεις του τοπικού δήμου για την κήρυξη της Επανάστασης. Αλλά, όταν κάνεις πράγματα που δεν πιστεύεις, αυτό αργά ή γρήγορα αποκαλύπτεται. Στην θέα του Ιερού Ευαγγελίου, όπου ορκίστηκαν οι αγωνιστές, η Πρόεδρος πάγωσε και πάλι, όπως στη Μητρόπολη, κοκάλωσε, το κοιτούσε με βλέμμα απλανές. Και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ήταν άθεος -γράφεται για πρώτη φορά, αλλά το ξέρω από άριστη πηγή, είναι αλήθεια-, αλλά ποτέ, μα ποτέ στη μακρά πολιτική του διαδρομή δεν προσέβαλε τα σύμβολα και τις παραδόσεις του έθνους.

Είναι φανερό ότι η κυρία Σακελλαροπούλου δεν μπορεί να «κουβαλήσει» το βάρος του αξιώματος που φέρει. (Γι’ αυτό άλλωστε έχω πάψει να ασχολούμαι μαζί της, αν και οι αφορμές άπειρες. Ό,τι είχα να πω το είπα εγκαίρως, όταν δεν μιλούσε κανείς. Τώρα, η κυρία είναι στα χείλη του ελληνικού λαού κάθε μέρα.) Σημάδι πέμπτο: τα αξιώματα γενικώς, τα οποία κυκλοφορούν και διατίθενται πλέον στη «φτήνια». Το επεσήμανε εύστοχα ο ευρωβουλευτής Γιώργος Κύρτσος κατά τον πρόσφατο ανασχηματισμό. «Κάποτε, το να είσαι υπουργός σήμαινε κάτι» είπε. Σήμερα, με 53 υπουργούς και υφυπουργούς, σχεδόν το 1/3 της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ., τι σημασία έχει το αξίωμα; Ευτελίζεται από την υπερπροσφορά. Περνάς και δεν προλαβαίνεις να ακουμπήσεις. Σημάδι έκτο: Λιγνάδης, πολιτισμός και λοιπά, χωρίς περαιτέρω συστάσεις. Το πνεύμα το αντικατέστησε η παρακμή της ηδονής. Σημάδι έβδομο: οι άγνωστες δημοσκοπήσεις. Το 86% του ελληνικού λαού απαιτεί ριζικές αλλαγές στο πολιτικό σύστημα.

Χωρίς επεξεγήσεις και εδώ. Πού καταλήγουμε; Μπροστά μας είναι και τα συμπτώματα, μπροστά μας και οι αιτίες της νέας -όχι τόσο ξαφνικής για εμάς- καθίζησης του δημόσιου βίου. Τα συμπτώματα: Τα πάσης φύσεως αξιώματα καταλαμβάνονται από πρόσωπα που ούτε το ειδικό βάρος έχουν -οι συγκρίσεις με το παρελθόν είναι καταλυτικές- ούτε τα εκτιμούμε. Εμείς υποκρινόμαστε ότι τα εκτιμούμε και εκείνα υποκρίνονται ότι δέχονται την εκτίμησή μας. Ανασφαλή όντα, όμως, αγοράζουν αγάπη και συμπάθεια με δημοσκοπήσεις «μαϊμού» και δανεικά likes. O δημόσιος βίος είναι, εν τέλει, μια οφθαλμαπάτη.

Βλέπεις ισχύ, αλλά κατά βάθος είναι ισχύς χωρίς λαϊκή αποδοχή. Και αυτό αφορά τους πάντες σχεδόν: πολιτικούς, εκδότες, μιντιάρχες, δημοσιογράφους, καλλιτέχνες, διανοουμένους. Πλήρης η απονομιμοποίηση. Μα, οι πάντες συνεχίζουμε χαρωποί. Μέχρι που μια μέρα αρχίζουν και καταρρέουν οι τηλεθεάσεις των δελτίων ειδήσεων, οι κυκλοφορίες περιοδικών, οι φτιαχτές δημοφιλίες του facebook, τα ποσοστά των κομμάτων στις μετρήσεις. Σημάδι τελικό, ότι το έδαφος φεύγει κάτω από τα πόδια μας.

Μπορεί να έρθει σήμερα, μπορεί αύριο, μπορεί σε δύο χρόνια, ξαφνικά, αλλά θα έρθει αυτή η μέρα και θα μας πάρει παραμάζωμα όλους. Ειδικώς τους σεσημασμένους, που νομίζουν ότι ο χρόνος ξέπλυνε τις αμαρτίες τους για όλα όσα έκαναν στα Μνημόνια. Και θα έρθει αυτή η μέρα -πάμε τώρα στις αιτίες-, γιατί δεν ξεριζώσαμε όλα όσα μας οδήγησαν στη χρεοκοπία.

Τη διεφθαρμένη ελίτ και τους κατά τόπους εκπροσώπους της. Θα έρθει αυτή η μέρα, γιατί όχι μόνο δεν απηλλάγημεν από τη χρεοκοπία, αλλά τόσα χρόνια μετά δεν έγινε η παραμικρή απόπειρα εθνικής ανεξαρτησίας. Για αυτό και ένα εξώφυλλο της πλάκας, που βάζει τη Φον ντερ Λάινεν ανάμεσα στους ήρωες του ’21, προκαλεί την πολιτική ζημιά που δεν προκάλεσαν εκατό βόλτες του «Oruc Reis» στην υφαλοκρηπίδα μας. Γιατί είναι η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Η λαϊκή ψυχή επιστρέφει.