Ο Έλλην δεν είναι αλγόριθμος

Ο έγκυρος «Economist» έγραψε προσφάτως ότι η πανδημία οδήγησε σε μείωση των ελευθεριών που απολαμβάνουν οι πολίτες του κόσμου σε ποσοστό 70%

• Από τον Μανώλη Κοττάκη

Στην Αθήνα, προχθές, αθλητές από όλα τα σπορ πραγματοποίησαν συγκέντρωση στο Σύνταγμα, προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για την πολύμηνη αναστολή των δραστηριοτήτων τους. Στην Κομοτηνή παραιτήθηκε προχθές αναπληρωτής καθηγητής Ποινικού Δικαίου της Νομικής Σχολής από τη θέση του (ύστερα από 16 χρόνια θητείας στα σύνορα), διαμαρτυρόμενος ότι τρίτοι ηχογραφούν το ψηφιακό μάθημα που έκανε μέσω τηλεκπαίδευσης στους φοιτητές του και οργανώνουν στημένες καταγγελίες εναντίον του για να του περιορίσουν το δικαίωμα στην ελεύθερη επιστημονική έκφραση. Στην Πέλλα αντιπροχθές «συνελήφθη» στο facebook μέλος της ΟΝΝΕΔ να ασκεί χαλαρή κριτική στο Μαξίμου για την παράλειψή του να εκδώσει ανακοίνωση για τα Ίμια. Και, προς παραδειγματισμό, παρεπέμφθη από την αστυνομία διαδικτύου αμέσως στο πειθαρχικό της οργάνωσης για διαγραφή.

Οι μισοί νοσηλευτές στα νοσοκομεία της χώρας αρνούνται να κάνουν το εμβόλιο, διαβάζοντας ότι σε ηλικίες άνω των 55 είναι επικίνδυνο. Μετά τη θεσμοθέτηση της παροχής αδείας για την κυκλοφορία μέσω γραπτών sms και μετά την κατάργηση της ιδιοπροσωπίας με την υποχρεωτική χρήση μάσκας στους ανοιχτούς χώρους, τώρα είναι επί θύραις και ο κατ’ οίκον εγκλεισμός από τις 6 το απόγευμα. Ολα αυτά αποτελούν σιγά σιγά μια νέα πραγματικότητα που ακουμπά τον πυρήνα των βασικών ελευθεριών της δυτικής δημοκρατίας και ξεπερνούν κατά πολύ το δίκαιο της ανάγκης. Και καλό είναι η Πολιτεία να έχει υπόψη της πως οι άνθρωποι πειθαρχούν μεν -οι Έλληνες είμαστε αξιοθαύμαστα υπομονετικοί-, αλλά ο δραματικός περιορισμός των ελευθεριών κυκλοφορίας, έκφρασης, διακίνησης ιδεών, σε συνδυασμό με την παράνομη χρήση των προσωπικών δεδομένων, έχει αρχίσει και δοκιμάζει τα όριά τους. Πολύ περισσότερο όταν τα κοινωνικά δίκτυα και το διαδίκτυο είναι γεμάτα από πληροφορίες (άλλες ακριβείς και άλλες όχι) για τη σύμβαση που είχε συνάψει το Ελληνικό Δημόσιο με την αμερικανική εταιρία Paladir, που αποχώρησε, για την επένδυση της Microsoft στην Ελλάδα (δευτερεύοντα προσωπικά δεδομένα πολιτών της χώρας και άλλων χωρών της περιοχής θα συγκεντρώνονται – αποθηκεύονται στο public i-cloud της στο Λαύριο), για τη δυτική εταιρία Cisco που ανέλαβε την τηλεκπαίδευση (αποθηκεύεται το ηχογραφημένο υλικό;), για την πρόσβαση που απέκτησε παρανόμως ο ΕΟΔΥ στα προσωπικά δεδομένα νοσηλευόμενων ασθενών με Covid-19 στα νοσοκομεία της χώρας (νομιμοποιήθηκε εκ των υστέρων με τροπολογία που ψήφισαν Ν.Δ. – ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή) κ.ά.

Η ατμόσφαιρα δεν είναι καλή. Και, αυτή τη φορά, τα πρόσωπα που αρχίζουν και βγαίνουν μπροστά δεν είναι οι συνήθεις στόχοι που με ευκολία απαξιώνονται ως «ψεκασμένοι». Αυτή τη φορά βγαίνουν μπροστά ορθολογιστές, υπερασπιστές βασικών αξιών της δυτικής δημοκρατίας για μια ολόκληρη ζωή, υπερασπιστές του Συντάγματος και των νόμων.

Ο αναπληρωτής καθηγητής που παραιτήθηκε στην Κομοτηνή είναι Αθηναίος αστός, απόφοιτος Αναβρύτων, με πλούσιο επιστημονικό έργο (καλό είναι να αποσυρθεί η εναντίον του καταγγελία και να μεταπειστεί από το υπουργείο Παιδείας να παραμείνει). Η κυβέρνηση, βεβαίως, δεν είναι αφελής. Ούτε οι σύμβουλοί της μέσα και έξω από τη χώρα. Γνωρίζουν ότι ο κόσμος πιέζεται τρομερά και έχει απίστευτη ανάγκη εκτόνωσης. Γι’ αυτό και, με βάση πραγματικά περιστατικά και έξωθεν συνταγές, του έχουν δώσει «κάτι» να ασχολείται και να ξεδίνει αυτόν τον καιρό: τα άπλυτα της -ούτως ή άλλως κατωτέρας των περιστάσεων- ελληνικής showbiz. Προτιμότερα από τον βαθύ προβληματισμό για τις ατομικές ελευθερίες και την κρίση της δημοκρατίας. Κάποια στιγμή, όμως, αν συνεχιστεί το ίδιο βιολί, αργά ή γρήγορα, ο ορίζων θα καθαρίσει.

Η δημόσια ασφάλεια και η προστασία της δημόσιας υγείας δεν θα αποτελούν εσαεί πειστικό άλλοθι για τη συρρίκνωση της δημοκρατικής αρχής. Και, όταν φύγει το σύννεφο και καθαρίσει ο ορίζων, θα δουν όλοι, γραμματιζούμενοι και αγγράμματοι, τι κρυβόταν τόσο καιρό πίσω του. Οι επιτυχημένες συνταγές επικοινωνιακής διαχείρισης της οργής του πλήθους έχουν ημερομηνία λήξεως. Ο κίνδυνος ριζοσπαστικοποίησης είναι ήδη εδώ.

Σταδιακά εμπεδώνεται σε τμήματα του πληθυσμού ότι η τεχνολογία δεν χρησιμοποιείται μόνο για το καλό, αλλά και για το κακό. Για τον περιορισμό της ελευθερίας έκφρασης, για την κατάργηση του απορρήτου των επικοινωνιών και τον έλεγχο της άσκησης κριτικής σε δημόσια πρόσωπα.

Ο αναπληρωτής καθηγητής της Νομικής του ΔΠΘ παραιτήθηκε επειδή «ανένταχτος φοιτητής» (ποιος ξέρει ποιος κρύβεται πίσω του) ενοχλήθηκε από το γεγονός ότι προγραμμάτιζε μεταπτυχιακό μάθημα με θέμα τη συναίνεση στον εμβολιασμό και τον κατήγγειλε στον Συνήγορο του Φοιτητή. Με συνέπεια να του ζητηθεί από τον υπεύθυνο του Τομέα Σπουδών η επ’ αόριστον αναβολή του μαθήματος! Ο «ανένταχτος» ενοχλήθηκε, επειδή ο καθηγητής Νομικής, στο πλαίσιο του μαθήματος, ασκούσε συγκεκριμένη κριτική στον περιορισμό των συνταγματικών ελευθεριών με αναφορές σε συγκεκριμένα δημόσια πρόσωπα.

Ο «ανένταχτος» είχε ηχογραφήσει κάθε λέξη του καθηγητή κατά τη διάρκεια παράδοσης στο πλαίσιο τηλεκπαίδευσης για να θεμελιώσει την καταγγελία του. Ακόμη, βεβαίως, δεν μας συγκλονίζει επαρκώς ότι ένας πανεπιστημιακός παραιτήθηκε διαμαρτυρόμενος για τον περιορισμό της ελεύθερης επιστημονικής έκφρασής του στο πλαίσιο του ασύλου ιδεών. Αργά ή γρήγορα, όμως -ο ατμός σωρεύεται-, θα μας συγκλονίσει. Και το 1985 δεν συγκλονίστηκε αρχικώς κανείς, όταν παραιτήθηκε ο πρωτοδίκης Ναυπλίου Σωτήρης Κατσαρός, καταγγέλλοντας ως παράνομη τη διαδικασία εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας με έγχρωμα ψηφοδέλτια.

Τρία χρόνια αργότερα, όμως, ξέσπασε το σκάνδαλο Κοσκωτά, που είχε στόχο την εγκαθίδρυση μονοπωλίου στην έκφραση και την αλλοίωση της δημοκρατίας (με έδρα τον Πειραιά και τον Ολυμπιακό συμπτωματικώς), και τότε όλοι κατενόησαν. Βρισκόμαστε σε σημείο καμπής, λοιπόν. Ο κόσμος επιτρέπει τη στοχευμένη χρήση της τεχνολογίας και των προσωπικών δεδομένων, αν πρόκειται για τη δημόσια τάξη, τη δημόσια ασφάλεια και την εδαφική ακεραιότητα. Δεν είναι, όμως, καθόλου σίγουρο ότι θα υπομείνει τον εγκλεισμό και πως ανέχεται τη συρρίκνωση των ελευθεριών, την παραβίαση των προσωπικών του δεδομένων, την αποθήκευσή του σε icloud, την ηχογράφησή του και την παρακολούθηση της δράσης του στο facebook, αν αντιληφθεί ότι όλο αυτό έχει στόχο εγκαθιδρύσεως.

O Έλλην δεν θα γίνει αλγόριθμος, στόχος καμπάνιας πωλήσεων και προωθήσεων πολιτικών μέσω διαδικτύου. «Γλυκά» γίνονται όλα τα παραπάνω, το ξέρουμε, με στοργή και προδέρμ, αλλά είναι και αμέσως αντιληπτά. Είμαι απολύτως βέβαιος ότι η κυρίαρχη φιλελεύθερη κυβέρνηση της χώρας γνωρίζει απολύτως και το διακύβευμα και την ατμόσφαιρα που επικρατεί στην κοινωνία, και πως στο μέλλον θα αποτρέψει εμπράκτως τη συνεργασία ιδιωτικών συμφερόντων με τρίτες δυνάμεις, που στόχο θα έχουν τη συρρίκνωση της λαϊκής κυριαρχίας, της ελευθερίας έκφρασης και την εγκαθίδρυση αόρατων Αρχών, με τελικό στόχο την εκτόπιση της νόμιμης κυβέρνησης της χώρας.

ΥΓ.: Καθηγητές Νομικής και του Ανοικτού Πανεπιστημίου, μέλη του ΕΛΙΑΜΕΠ κάνουν εδώ και καιρό, σύμφωνα με πληροφορίες, ασύστολη προπαγάνδα στα αμφιθέατρα και στην τηλεκπαίδευση για συμβιβασμούς στα εθνικά θέματα. Ή μιλούν προσβλητικά για τους πρόσφυγες της Σμύρνης. Τι πρέπει να γίνει; Να τους ηχογραφήσουν και να τους καταγγείλουν και αυτούς «ανένταχτοι» στον Συνήγορο του Φοιτητή, όπως τον καθηγητή του ΔΠΘ, ή να σεβαστούν το άσυλο διακίνησης ιδεών;