Οι φοβισμένες κοινωνίες είναι ηττοπαθείς κοινωνίες, δε μπορούν να υποστηρίξουν μεγάλα προστάγματα

Απάντηση στο θεμελιώδες ερώτημα, αν η Ελλάδα θα έχει προοπτική μέσα στο ευρωπαϊκό και διεθνές στερέωμα,
επιδιώκει να δώσει ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης και καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του Τμήματος Νομικής του ΑΠΘ Eυάγγελος Βενιζέλος, μέσα από το νέο του εκδοτικό σύγγραμμα “Η Δημοκρατία μεταξύ συγκυρίας και ιστορίας, προσδοκίες και κίνδυνοι από την αναθεώρηση του Συντάγματος”.
Απαντώντας ο ίδιος από την Καβάλα, στη διάρκεια εκδήλωσης  για την παρουσίαση του βιβλίου του τόνισε μεταξύ άλλων “δεν υπάρχουν ούτε εύκολες ούτε αυτονόητες απαντήσεις σε αυτό το μείζον ερώτημα. Τις απαντήσεις θα τις δώσει ο Ελληνικός λαός. Αν ο Ελληνικός λαός θέλει ο τόπος αυτός, ως κράτος, ως έθνος και ως κοινωνία να έχει προοπτική και αντοχή θα έχει, διαφορετικά δε θα έχει καμία προοπτική”.
Με λόγο μεστό και πληθωρικό ο κ. Βενιζέλος αναφέρθηκε στη “μαγεία” του Συντάγματος ως νομοθετικό κείμενο λέγοντας χαρακτηριστικά “υπάρχει μια μαγεία του Συντάγματος, υπάρχει μια μεταφυσική του κειμένου. Όποιος βάζει τα χεράκια του μέσα στο κείμενο χωρίς να ξέρει πλήρως περί τίνος πρόκειται βλέπει τα χέρια να λερώνονται ή να παραλύουν και αναγκάζεται μετά να μαζεύει πίσω τις προτάσεις που έκανε διότι ήταν προτάσεις χωρίς διορατικότητα, χωρίς επίγνωση, χωρίς αίσθηση ιστορικότητας και χωρίς καθολική αίσθηση του τι θέλουμε να κάνουμε ως χώρα”.
Παρουσία πλήθους κόσμου από όλους τους πολιτικούς χώρους, στη διάρκεια της εκδήλωσης που διοργάνωσαν στην Καβάλα οι εκδόσεις Πατάκη και Κύκλος Ιδεών για την Εθνική Ανασυγκρότηση, ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ εξέφρασε την έντονη διαφωνία του με τις επιχειρούμενες προσπάθειες της κυβέρνησης να προχωρήσει στην αναθεώρηση συγκεκριμένων άρθρων του Συντάγματος λέγοντας πως υπάρχουν πολύ πιο σημαντικά ζητήματα που πρέπει να λυθούν από το “πως θα βγάλουμε τον εφημεριακό κλήρο από την ενιαία αρχή πληρωμών ή να αμφισβητηθεί η διεθνής υπόσταση του Οικουμενικού Πατριαρχείου”.
Σημείωσε επίσης ότι την ίδια ώρα “δε συμπεριλαμβάνονται στο Σύνταγμα διατάξεις για τις οποίες είμαστε υποχρεωμένοι. Όπως για παράδειγμα, διάταξη για τη λεγόμενη δημοσιονομική ισορροπία η οποία όμως απορρίφθηκε κατά τη συζήτηση και δεν εισάγεται, σα να μπορούσαμε να κάνουμε ότι θέλουμε. Ενώ αυτή η διάταξη είναι υποχρέωσή μας που την έχουμε αποδεχθεί και ενώ αυτό το έχουμε συμφωνήσει δεν το βάζουμε στο Σύνταγμα. Αυτό αποτελεί ακραίο παράδειγμα συνταγματικού λαϊκισμού”.
Η Ευρώπη είναι μια ήπειρος σοσιαλδημοκρατική
Ο κ. Βενιζέλος αναφέρθηκε στις μεγάλες αλλαγές και ανατροπές που συντελούνται τα τελευταία χρόνια μέσα στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης κάνοντας λόγο για πρόβλημα αξιών του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

“Η Ευρώπη”, υπογράμμισε, “είναι συνολικά και ιστορικά μετά τον πόλεμο μια ήπειρος σοσιαλδημοκρατική γιατί όλοι και οι χριστιανοδημοκράτες και οι φιλελεύθεροι και οι σοσιαλιστές και οι εργατικοί συνέβαλαν ώστε να δημιουργηθεί ένα κεκτημένο, ένα πλαίσιο ευρωπαϊκό το οποίο είναι σοσιαλδημοκρατικό. Δηλαδή, αστική δημοκρατία, φιλελεύθερη με δικαιώματα αλλά και κοινωνικό κράτος υψηλό με επίπεδο ζωής όλων όπου υπήρχε το στοιχείο της ανταγωνιστικότητας και της ευημερίας. Η Ευρώπη σήμερα συρρικνώνεται, μειώνεται πληθυσμιακά, χάνει βαθμούς ανταγωνιστικότητας, χάνει το πλεονέκτημα της δημοκρατίας και του κοινωνικού κράτους και βεβαίως η προοπτική είναι να γίνει μικρότερη και να έχει μικρότερη συμμετοχή στην κατανομή του παγκόσμιου ΑΕΠ”.

“Βλέπουμε ευρωπαϊκές χώρες”, σημείωσε με έμφαση, “να ταλανίζονται από νέα κύματα λαϊκισμού και πιο συγκεκριμένα εθνικολαϊκισμού, είτε αυτός βρίσκεται στα κινήματά και τους δρόμους, στην αντιπολίτευση, είτε βρίσκεται στην κυβέρνηση”, για να συμπληρώσει λίγο αργότερα “το μεγάλο πρόβλημα είναι ο φόβος. Οι ευρωπαϊκές κοινωνίες φοβούνται την παγκοσμιοποίηση και στρέφονται στο λαϊκισμό και μετά οι ίδιες οι κοινωνίες φοβούνται το λαϊκισμό. Οι φοβισμένες κοινωνίες είναι ηττοπαθείς κοινωνίες, δε μπορούν να υποστηρίξουν μεγάλα προστάγματα. Το μεγάλο πρόβλημα της Ελλάδα είναι αυτό, ότι μια φοβισμένη, κουρασμένη, αποκαμωμένη κοινωνία, απαισιόδοξη, δύσπιστη δεν είναι έτοιμη να πιστέψει σε κάτι που είναι οραματικό και δεν μπορεί να υποστηρίξει μακροπρόθεσμες λύσεις”.
Αναφερόμενος στις σχέσεις της Ελλάδας με την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο κ. Βενιζέλος ήταν κατηγορηματικός “όσα συμβαίνουν στον κόσμο, όλα όσα συμβαίνουν στην Ευρώπη ενδιαφέρουν την Ελλάδα. Η Ελλάδα πρέπει να είναι μέσα στην κίνηση της Ευρώπης, γιατί διατρέχουμε τον κίνδυνο όταν τη χρειαστούμε ξανά να μην μπορούμε να τη συναντήσουμε. Τη συναντήσαμε με δυσκολία το 2010, συνυπήρξαμε και διαπραγματευτήκαμε μέσα στο εξαιρετικά επώδυνο πλαίσιο των μνημονίων. Μπορεί όμως αν τη χρειαστούμε να μην μπορούμε να την ξαναβρούμε γιατί δεν θα υπάρχει συγκροτημένη, έστω όπως ήταν, με τα κακά της, της δυσκοίλιες και τους συσχετισμούς της, γιατί τότε η κάθε μια χώρα θα έχει να δει τα δικά της αποκλειστικά προβλήματα και θέματα”.
Το βιβλίο του κ. Βενιζέλου προλόγισαν στην εκδήλωση ο Ιωάννης Κουκιάδης, ομότιμος καθηγητής του Α.Π.Θ. πρώην υπουργός και πρώην ευρωβουλευτής και ο Σπύρος Λίτσας, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ